Blogpost
BLOG - Op naar de jaren twintig
De jaren twintig beginnen onze aandacht te vragen. Ik doel dan niet op de ‘Roaring Twenties’ van de vorige eeuw, maar op het tijdvak dat in 2020 begint. Voor die tijd zal het Europese landbouwbeleid moeten worden vernieuwd.
2020 lijkt ver weg: ook wij zijn nog druk bezig de beleidsmakers te ondersteunen met het invoeren van het onlangs in Brussel vastgestelde beleid voor de periode 2014-2019. Toch is dat bedrieglijk. Want de basis voor nieuw landbouwbeleid wordt vaak gelegd bij de tussentijdse evaluatie van het lopende beleid.
Zo’n Mid-Term Review of Health Check (of hoe de exercitie dit keer mag gaan heten) mag je rond 2017 verwachten. Tegen die tijd moet je als stakeholder dus weten wat je wilt. En laat nu net in 2016 Nederland het voorzitterschap van de Europese Unie bekleden: een uitgekiende kans om de nationale speerpunten onder de aandacht van de lidstaten en Brussel te brengen.
Verkennend onderzoek kan een heel goed middel zijn om tijdens conferenties en studiedagen aandacht te vragen voor de issues waarop de Nederlandse overheid of het Nederlandse bedrijfsleven wil inzetten. Als we zulk onderzoek in 2016 beschikbaar willen hebben, zullen we het in 2015 moeten uitvoeren. En de planning voor dat onderzoek begint al in het voorjaar van dit jaar.
Zie daar onze redenering dat de jaren twintig voor de programmering van onderzoek dichterbij is dan we denken. Reden voor het LEI om het nieuwe jaar niet alleen te starten met een nieuwjaarsborrel, maar ook met een debat over het landbouwbeleid na 2020. Hoe gaat dat decennium eruitzien en is er dan nog reden om € 40 miljard subsidie naar de landbouw te sluizen op de wijze waarop dat nu gebeurt? Of kunnen we ons beter concentreren op sociaal beleid voor kleine, arme boeren en innovatiebeleid voor de grote? En wat is de rol van ketens die claimen te streven naar maatschappelijke en economische duurzaamheid met eerlijke prijzen?
Het LEI is al vanaf de start van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid in 1958 intensief betrokken bij het doorrekenen van de effecten ervan. Zeker in die eerste decennia werd er vanuit het onderzoek op basis van feiten en theorie ook hartstochtelijk mee gedebatteerd over de wijze waarop het beleid zou moeten worden ingericht. In die traditie agendeert LEI Wageningen UR dit jaar tijdens Het Grote Agrodebat het Europese landbouwbeleid na 2020. Wij gaan ook nu weer uit van een vruchtbare discussie.