Dossier

Insecten als voedsel en veevoer

Ontwikkeling van nieuwe eiwitbronnen is noodzakelijk om te voldoen aan de toenemende vraag van de groeiende wereldbevolking. De traditionele vleesproductie legt een grote claim op ruimte en natuurlijke hulpbronnen. Alternatieve, duurzame eiwitbronnen -zoals insecten- kunnen bijdragen aan een oplossing. Wageningen University & Research onderzoekt de mogelijkheden van insecten in levensmiddelen en diervoeding.

Insecten als voedsel

Op de wereld zijn circa 2100 verschillende soorten insecten die voor de mens eetbaar zijn. Omdat insecten zich snel kunnen vermenigvuldigen, liggen hier de grote kansen voor insecten als alternatieve eiwitbron. De voedingswaarde van insectenvlees is vergelijkbaar met die van gewoon vlees, terwijl voor de productie van één kilo eetbaar product de koudbloedige insecten veel minder voer nodig hebben dan warmbloedig vee. Ten slotte is de uitstoot van broeikasgassen wel honderd keer lager dan bij een varken of rund. Insecten vormen dus een duurzame en economisch interessante oplossing voor het wereldvoedselvraagstuk.

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

Insecten als diervoeder

Zowel de voedingsindustrie als de diervoederindustrie is geïnteresseerd in alternatieve eiwitbronnen. De voedingswaarde van insecten blijkt uit onderzoek op zijn minst vergelijkbaar met de voedingswaarde van soja-bonen en vismeelproducten. Wat betreft het voer van de insecten kunnen de beestjes een grote rol spelen in het circulair maken van de voedselketen. Insecten kunnen namelijk gekweekt worden op reststromen uit de voedselketen en op mest. Dus kunnen ze bijdragen aan een duurzame veehouderij. Wageningen University & Research doet onderzoek naar de mogelijkheden om insecten te benutten als diervoeding.

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

Voedselveiligheid

Net als bijvoorbeeld bij kippen- en varkensvlees is het mogelijk dat insecten een gevaar vormen voor de voedselveiligheid. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk dat insecten bacteriën kunnen doorgeven via insectenvoer dat met bacteriën is besmet. En zware metalen en pesticiden die in insectenvoer kunnen zitten, komen wellicht ook in de insecten zelf terecht. Verder heeft recent onderzoek aangetoond dat bepaalde insectensoorten dezelfde allergenen als huisstofmijt en schaaldieren met zich meedragen. Hierdoor kan bij mensen die gevoelig zijn voor huisstofmijt en schaaldieren ook het eten van die insecten een allergische reactie veroorzaken. Deze voorbeelden maken duidelijk dat er nog veel onderzoek nodig is om eventuele gevaren van het gebruik van insecten in voeding in kaart te brengen.

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

Europese wetgeving

Insecten als voedsel

Voedingsmiddelen met insecten vallen sinds 1 januari 2018 volgens Europese wetgeving onder de zogenoemde ‘novel foods’. Dit houdt in dat producten met insecten pas op de Europese markt kunnen komen nadat ze zijn goedgekeurd door de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA).

In januari 2021 is het eerste positieve evaluatierapport door EFSA gepubliceerd, over larven van de meeltor (Tenebrio molitor). De conclusie was dat er geen veiligheidsbezwaren waren tegen het gebruik in eten van poeder, of de hele insecten zelf. Er werd wel opgemerkt dat de insecten een allergische reactie kunnen opwekken, en dat hier meer onderzoek naar nodig is. In mei 2021 zijn ook de lidstaten van de EU akkoord gegaan en in juni is de wetgeving hierop aangepast, waardoor de verkoop van dit product nu volledig toegestaan is. De verwachting is dat na dit eerste traject, andere insectensoorten als ‘novel foods’ ook op korte termijn zullen volgen.

Insecten in veevoer

Sinds 2017 is het gebruik van insecten in diervoeder voor visteelt in Europa toegestaan. Daarvoor mochten insecten alleen gevoerd worden aan huisdieren (zoals reptielen, honden of katten) en het vet mocht na verwerking gebruikt worden in diervoeder voor varkens en kippen. In september 2021 is een wetswijziging doorgevoerd die het voeren van insecteneiwitten aan varkens en kippen ook toestaat. Er zijn discussies gaande om ook de mogelijkheden voor het type materialen wat aan insecten gevoerd kan worden uit te breiden; bijvoorbeeld voormalige voedingsmiddelen die vlees of vis bevatten, of cateringafval, maar daar zijn nog geen concrete stappen voor gezet.


Publicaties

<L CODE="C10">Het Insectenkookboek geeft culinaire richting aan duurzaam eten van de toekomst</L>
Het Insectenkookboek geeft culinaire richting aan duurzaam eten van de toekomst