
Nieuws
Lucht zuiveren met planten en bomen
Planten geven een gebouw niet alleen een prettige uitstraling, ze zuiveren ook nog eens de lucht. Sommige planten lijken daar heel effectief in te zijn. Maar hoe doen zij dat precies? En onder welke voorwaarden doen zij hun filterende werk het best? Drie onderzoekers van Wageningen University & Research vertellen over de potentie van planten als luchtzuiveraars.
Al in 1989 wees een NASA-studie uit dat sommige veelvoorkomende kamerplanten de lucht in gebouwen kunnen zuiveren van giftige stofdeeltjes, zoals benzeen, formaldehyde en trichloorethyleen. Uit onderzoek van Fytagoras blijkt dat de Adiantum-varen per oppervlakte blad de kampioen luchtzuivering is.

Onder leiding van plantfysioloog Pieter de Visser gaat Wageningen University & Research, business unit Glastuinbouw, samen met partijen uit de sierplantenketen nader onderzoek doen naar de koplopers: ‘De NASA-studie dateert van bijna dertig jaar geleden. Sindsdien is de meetapparatuur veel geavanceerder geworden en is er op verschillende plekken verder onderzoek gedaan. We willen graag weten of wij tot dezelfde conclusies komen. We willen ook vaststellen hóe planten precies lucht zuiveren. We weten hoe stofjes de plant ingaan, maar wat er vervolgens gebeurt, is niet duidelijk. Blijven de stofjes ergens in de plant hangen of worden ze in de assimilatieketen verwerkt? Met de kennis die dat oplevert, hopen we methoden te kunnen ontwikkelen om de zuiverende werking van planten te optimaliseren. Dit is een sterke wens van de praktijk.’
Kamerplanten voor minder ziekteverzuim

Charlotte Lelieveld coördineert bij Wageningen Environmental Research (Alterra) het TKI project “Planten voor een prima binnenklimaat”. In dit project worden de effecten van sierplanten op de gezondheid en het welbevinden van mensen in kantoorgebouwen en zorginstellingen onderzocht. ‘In veel gebouwen heerst een slecht binnenklimaat’, zegt Lelieveld. ‘Dat uit zich in allerlei gezondheidsklachten van medewerkers en bewoners. Uit verschillende wetenschappelijke onderzoeken in lab situaties is gebleken dat planten bij kunnen dragen aan een oplossing voor deze klachten. Ze brengen vocht in de lucht en halen schadelijke stoffen eruit. Daarnaast geven planten een prettige uitstraling aan gebouwen, wat een positieve invloed heeft op de werkkwaliteit, zoals concentratie toename en stress reductie. In een consortium van kennisinstellingen en bedrijven onderzoeken wij hoe planten in praktijksituaties bijdragen aan de luchtkwaliteit en aan het welzijn van mensen. We meten de effecten op het binnenmilieu en kijken daarbij ook naar de kosten en baten. Gebouweigenaren zien ‘planten’ vaak vooral als kostenpost. Door onze onderzoeksresultaten te vertalen naar financiële baten krijgen we inzicht of gebouweigenaren met planten kunnen besparen op energievretende luchtbehandelingssystemen. We kijken ook of er een verband is tussen de aanwezigheid van planten en minder ziekteverzuim of een hogere productiviteit.’
Bomen en struiken voor meer frisse lucht

Waar Lelieveld zich bezighoudt met een gezonde leefomgeving binnen de werkomgeving, richt haar collega Tycho Vermeulen in de business unit Glastuinbouw zich op het gezondheidseffect van groen op stadsniveau. Vermeulen: ‘Veel steden zijn benieuwd naar de invloed van bomen en struiken op de luchtkwaliteit. Waar eerder Nederlands onderzoek kritisch was over de mogelijkheden, concluderen Duitse en Britse onderzoekers juist dat bomen en struiken 10 tot 15 procent van schadelijke stoffen in stedelijke gebieden kunnen afvangen. We kijken nu samen met de gemeente Den Haag op welke wijze groene voorzieningen kunnen bijdragen aan minder fijnstof in de stad. Als onderzoeker zie ik zeker mogelijkheden hiervoor.’