Nieuws

Voedselzekerheid in tijden van pandemie

article_published_on_label
6 april 2021

Slim management is noodzakelijk op plaatsen waar wilde dieren, gehouden dieren en mensen elkaar treffen. Destructie van de natuurlijke habitat van wilde dieren moet worden verminderd. En de omgevingsgezondheid voor dier en mens moet worden verbeterd. Alleen zo kunnen we de impact van toekomstige epidemieën op onze voedselvoorziening en gezondheid beperken, schrijven de wetenschappers Bron, Siebenga en Fresco van Wageningen University & Research in een brief.

Tijdens het voorjaar van 2020 waren in Nederland ineens de schappen leeg. In vele landen waar de voedselzekerheid minder groot is, was er meer honger. Besmettelijke ziekten veroorzaakt door pathogenen (virussen of bacteriën) die van wilde dieren naar de veehouderij overspringen of van dier op mensen overspringen (zoönosen) kunnen direct en indirect grote invloed hebben op onze gezondheid, maar ook op het functioneren van ons voedselsysteem.

Geen uitzondering meer

Met steeds grotere mobiliteit van mensen, dieren en voedselproducten, en steeds sneller ontwikkelende landontginning en veranderend landgebruik, verspreiden deze pathogenen zich steeds makkelijker over grote afstanden. Potentiële pandemische zoönosen zijn dan ook geen uitzondering meer. Eerder zagen we SARS, in Nederland kampen we nog met de gevolgen van Q-koorts en COVID-19 laat nog iedere dag zien hoe enorm de impact kan zijn. Maar het is nu niet alleen corona. Op dit moment zijn in Nederland bijvoorbeeld geen vrije uitloop eieren te koop, omdat de kippen zijn opgehokt vanwege vogelgriep.   

Voor gezonde mensen zijn gezonde dieren, gezonde planten en een gezonde omgeving nodig. Een One Health benadering op globaal en lokaal niveau is essentieel voor het creëren van weerbare en duurzame agri-food systemen. Binnen deze benadering werken experts op het gebied van onder andere volksgezondheid, diergezondheid en voedselveiligheid interdisciplinair samen. 'Het doel is om de samenhang tussen de gezondheid van omgeving, planten, wilde en gehouden dieren en mensen niet alleen te benoemen, maar ook te integreren', zegt onderzoeker Bieneke Bron.

United Nations Food Systems Summit

Om voedselsystemen te beschermen tegen toekomstige ziekte-uitbraken, en omgekeerd: ziekte-uitbraken te voorkomen in en door voedselsystemen, doet Bron samen met haar collega's Joukje Siebenga en Louise Fresco in een brief drie aanbevelingen: Slim management voor de punten waar wilde en gehouden dieren elkaar treffen; continue alertheid in de voedselketen, inclusief monitoring voor het vóórkomen van nieuwe pathogenen; en het beter in stand houden van de natuurlijk habitat van wilde dieren en een betere gezondheid voor zowel de omgeving als de dieren en mensen die er in leven. 

Deze aanbevelingen schreven de wetenschappers in voorbereiding op de United Nations Food Systems Summit die voor september 2021 staat gepland. Overheden, maatschappelijke organisaties, bedrijfsleven en kennisinstellingen zullen nieuwe acties en voorstellen bespreken om voedselproductie en -consumptie te verbeteren en te verduurzamen.