Nieuws

De Mekongdelta in Vietnam zinkt: kan sediment soelaas bieden?

article_published_on_label
13 januari 2022

In de Vietnamese Mekongdelta, waar zo’n 17 miljoen mensen wonen, zijn grote stukken land ingepolderd voor het verbouwen van onder andere rijst en garnalen. Op dit moment ligt de delta gemiddeld minder dan een meter boven zeeniveau. Maar mede door bodemdaling, veroorzaakt door het wegpompen van grondwater, een tekort aan sediment, en zeespiegelstijging voorspellen onderzoekers van Wageningen University & Research en de Universiteit Utrecht dat in 2050 grote delen van de delta onder zeeniveau liggen. Wat kan Vietnam doen om boven water te blijven?

Relatieve zeespiegelstijging

De onderzoekers keken met computermodellen hoe de delta zich de komende dertig jaar gaat gedragen, en hielden daarmee rekening met voorspellingen voor bodemdaling, zeespiegelstijging en sedimenttekorten. “We zagen dat de delta waarschijnlijk heel snel daalt ten opzichte van het zeeniveau,” vertelt Frances Dunn, onderzoeker bij de Universiteit Utrecht, en één van de twee auteurs van het onderzoek. Het onderzoek verscheen eerder deze week in Nature Communications Earth and Environment.

“Dat de delta langzaam daalt is een natuurlijk proces, maar in recente jaren is die bodemdaling drastisch versneld door mensen die op een niet-duurzame manier grondwater oppompen,” voegt Philip Minderhoud, assistent professor bij Wageningen University & Research en tweede auteur van het onderzoek, toe. “De combinatie van bodemdaling en zeespiegelstijging noemen we ‘relatieve zeespiegelstijging’, en dit is wat bewoners van de delta ervaren.” Dunn: “Voor de toekomst van de mensen die in de delta wonen en hun brood verdienen, is het zorgwekkend hoe snel de relatieve zeespiegelstijging toeneemt.”

Dat de delta langzaam daalt is een natuurlijk proces, maar in recente jaren is die bodemdaling drastisch versneld door mensen die op een niet-duurzame manier grondwater oppompen
Philip Minderhoud

Lokale sedimentstrategie

Een strategie om bodemdaling te compenseren en de delta te verhogen is om sediment te verzamelen op bepaalde plekken in de delta. “Zo hebben we bijvoorbeeld gekeken wat er gebeurt als je sedimentatie focust rond Can Tho, de informele hoofdstad van de delta,” illustreert Dunn. “Ook dan kan je maar één kant van de stad met sediment beschermen omdat er aan de andere kant een rivier loopt, en de rest van de delta daalt dan alleen maar meer omdat die delen geen sediment meer ontvangen.”

Lokaal sedimentatie stimuleren lijkt dus geen wondermiddel voor Vietnam. “Er is simpelweg te weinig sediment om te compenseren voor hoe snel de delta zinkt ten opzichte van de zeespiegelstijging,” vertelt Minderhoud. Wel zeggen de onderzoekers dat zo’n sedimentstrategie gecombineerd kan worden met maatregelen om door de mens versnelde bodemdaling tegen te gaan, en strategieën om organisch materiaal afkomstig van, bijvoorbeeld, rijstteelt vast te houden als sediment, als aanvulling op riviersediment. Zo kan Vietnam de toekomstige relatieve zeespiegelstijging aanzienlijk vertragen, waardoor de delta cruciale tijd wint om zich aan te passen.

De Vietnamese Mekongdelta. Ho Chi Minh City ligt net buiten de delta. Aangepast van Dunn & Minderhoud 2022.
De Vietnamese Mekongdelta. Ho Chi Minh City ligt net buiten de delta. Aangepast van Dunn & Minderhoud 2022.