Nieuws
Lagere CO2-emissies in heel Europa (-40% in Amsterdam) door lockdown
Twee recente internationale onderzoeken van Europese wetenschappers benadrukken het belang van het menselijk gedrag bij het terugdringen van CO2-emissies. Tijdens de lockdown namen de emissies in Amsterdam met 40% af en ze bleven zelfs nadat de beperkingen werden opgeheven verrassend laag. Beide onderzoeken zijn dan ook zeer relevant in het kader van de benodigde energietransitie voor het halen van de doelen van het klimaatverdrag van Parijs.
Toen COVID-19 voor het eerst uitbrak in Europa in de lente van 2020 hebben de meeste landen, waaronder Nederland, een strikt beleid gevoerd om de verspreiding van het virus te beperken. De menselijke economische activiteit en mobiliteit in steden kwam bijna van de ene op de andere dag tot stilstand. Veel mensen moesten hun werkplek op kantoor verruilen voor een thuiswerkplek.
Amsterdam was een van de vier steden waar de emissies, ook nadat de beperkingen waren opgeheven, laag bleven
Het eerste recent gepubliceerde onderzoek in Science of the Total Environment door Giacomo Nicolini et al. laat zien dat de emissies in 11 steden en 13 meetlocaties met 5 tot 87% afnamen ten opzichte van dezelfde periode in voorgaande jaren. Metingen die in het kader van de Amsterdam Atmospheric Monitoring Supersite (AAMS) werden uitgevoerd, toonden tijdens de lockdown een vermindering van 40% van de emissies. Ze bleven tot vier maanden na de lockdown nog zo'n 30% lager voordat ze weer begonnen te stijgen.
Metingen op het dak van een hotel
Dit onderzoek werd opgezet en geleid door andere wetenschappers van het ICOS (Integrated Carbon Observation System) die de broeikasgasgegevens in Europa optekenen. Wageningen University & Research en AMS Institute leverden een bijdrage aan dit onderzoek via waarnemingen van de CO2-stroom bij een toren boven op het hotel NH Collection Amsterdam Flower Market in Amsterdam. Deze toren meet de CO2-emissies van de binnenstad van Amsterdam.
“Amsterdam was een van de vier steden waar de emissies, ook nadat de beperkingen waren opgeheven, laag bleven. De gebieden in deze steden die werden geobserveerd, worden gekenmerkt door een groot aantal toeristen. Tijdens de pandemie nam dit aantal aanzienlijk af,” aldus Dr. Gert-Jan Steeneveld van de leerstoelgroep Meteorologie en Luchtkwaliteit van Wageningen University & Research.
Verminderde emissies voor het eerst regionaal gevolgd
Het tweede recente onderzoek (Science Advances), dat werd geleid door Dr. Pickers van de University of East Anglia, met eveneens bijdragen van Wageningen University & Research, liet een vermindering van CO2-emissies op regionaal niveau in het Verenigd Koninkrijk zien van 23%. Terwijl het eerste onderzoek zich richtte op stedelijke gebieden met beperkte uitwisseling met de vegetatie, combineerde de tweede methode CO2- en zuurstofmetingen om het CO2-signaal te splitsen in fossiele verbranding en bijdragen van vegetatie. Dit is niet mogelijk met louter CO2-metingen.
Dr. Ingrid Luijkx (Wageningen University & Research): “Onze resultaten tonen het belang aan van het gebruik van atmosferische metingen van O2 bij het afleiden van het CO2-signaal van fossiele brandstoffen, dat anders opgaat in de grote natuurlijke variatie van het CO2-signaal van de vegetatie”. Voor het eerst konden via deze nieuwe methode de verminderde emissies op regionaal niveau bijna in realtime worden gevolgd op basis van atmosferische waarnemingen. Dit is dan ook onafhankelijk van rekenmethoden die berusten op energiestatistieken.
Emissies in toeristensteden bleven het langst lager
De hoofdreden voor de verminderde CO2-emissies in alle steden was de afgenomen verkeersdrukte vanwege de beperkingen aan de mobiliteit. Dit verklaart ook dat de emissies in woonwijken weer het snelst terug waren op het oude niveau nadat de beperkingen waren opgeheven.
De vier steden waarbij de emissies langzaam weer terugkeerden naar precorona-niveaus waren, naast Amsterdam: Wenen (Oostenrijk), Londen (Verenigd Koninkrijk) en Heraklion (Griekenland).
De onderzoekers concludeerden dat er voor het effectief tegengaan van klimaatverandering een grotere systemische verandering nodig is in de ecosystemen van steden en in de levensstijl van mensen. Zoals de lockdown heeft laten zien, hebben veranderingen van het menselijk gedrag een direct, rechtstreeks en significant effect op de stedelijke CO2-emissies. Tot slot is het van cruciaal belang dat onafhankelijk wordt geverifieerd of toegezegde emissiereducties een aanvulling vormen op de bottom-up rapportage van nationale emissieschattingen. Dit zou het belang onderstrepen van programma's voor atmosferische waarnemingen op lange termijn, zoals ook toegepast in beide onderzoeken.
