Nieuws
Overstromingen leiden tot vermenigvuldiging van plastic afval in rivieren
Bij hevige overstromingen kunnen hele dorpen en steden onder water komen te staan. Uit onderzoek van Wageningen University & Research, ECMWF en VU Amsterdam dat is gepubliceerd in Environmental Research Letters blijkt dat deze natuurrampen gigantische hoeveelheden afval in beweging brengen. In sommige gevallen dreef er na een overstroming maar liefst veertig keer zo veel plastic afval in rivieren als daarvoor.
Caspar Roebroek, Tim van Emmerik (WUR) en collega-wetenschappers van het European Centre for Medium-Range Weather Forecasts (ECMWF) en VU Amsterdam combineerden in hun onderzoek datasets over plastic afval en overstromingen in riviergebieden wereldwijd. Deze gegevens, onder meer afkomstig van het Europese Copernicus-programma, zijn vrij toegankelijk. Uit hun analyse blijkt dat vooral hevige en vaker voorkomende overstromingen ontzettend veel afval mobiliseren. Daarbij zijn er grote verschillen zichtbaar tussen landen: op sommige plekken verdubbelde de hoeveelheid plastic afval, terwijl er in andere regio’s maar liefst 20 tot 40 keer zo veel in rivieren terechtkwam. In de laatste categorie vallen bijvoorbeeld Bangladesh, Vietnam en Egypte, landen met dichtbevolkte deltagebieden.
Verder namen de onderzoekers ook gegevens over overstromingsbeschermingsmechanismen (zoals dijken en stuwen) mee. Daaruit komt naar voren dat er in slechter beschermde landen meer plastic afval wordt gemobiliseerd bij een overstroming. Juist in die landen is er toch al relatief veel onverwerkt afval en komen overstromingen vaker voor, waardoor de problemen elkaar versterken.
Tsunami in Japan, afval in Noord-Amerika
Het verband tussen natuurrampen en plastic afval werd al eerder gelegd. In 2011 werd Japan bijvoorbeeld getroffen door een tsunami, waarna er op Noord-Amerikaanse stranden tien keer meer afval belandde dan normaal. Daarna werd hier echter weinig onderzoek naar gedaan. Nu is volgens Tim van Emmerik, universitair docent bij de leerstoelgroep Hydrologie en Kwantitatief Waterbeheer, aangetoond dat de invloed van overstromende rivieren niet moet worden onderschat. “Bestaande hypotheses gaan er vaak van uit dat regen en wind plastic afval mobiliseren, of dat het rechtstreeks door mensen in het water of het riool terechtkomt. Maar ons onderzoek laat zien dat rivieroverstromingen bepalend kunnen zijn.”
Hoe een overstroming precies zorgt voor de mobilisatie van plastic afval is nog niet duidelijk. Dit heeft met de dynamiek van waterstromingen te maken en moet nog verder worden onderzocht. Wel wijzen de resultaten erop dat overstromingen en andere natuurrampen veel meer aandacht verdienen in strategieën om het probleem van rivierafval te bestrijden. Daarnaast benadrukt het onderzoek nog maar eens het belang van dijken, dammen en andere overstromingsbeschermingsmechanismen.