Nieuws

Rivieren houden plastic decennialang vast

article_published_on_label
22 maart 2022

‘Per jaar stromen er tussen de 1 en 4 miljoen plastic voorwerpen door Nederlandse rivieren’, vertelt onderzoeker Tim van Emmerik. Dat niet alleen: anders dan vaak wordt aangenomen, vloeit dat plastic niet uit in zee. Het blijft in de rivieren hangen.

Al meer dan een jaar doet Tim van Emmerik, universitair docent bij de leerstoelgroep Hydrologie en Kwantitatief Waterbeheer, onderzoek naar rivierplastic. In 2020 ontving hij daarvoor een Veni-beurs om zijn River Plastic Monitoring Project op te starten. Wageningen World profileerde het onderzoek, waarmee Van Emmerik wilde aantonen dat het meeste plastic niet uitvloeit in zee, zoals veel onderzoek speculeerde, maar in en om de rivieren blijft hangen. In dat geval zouden opruiminitiatieven zich veel sterker op die ecosystemen moeten richten in plaats van op het plastic in zee.

Rivieren houden plastic jaren, decennia, misschien wel eeuwenlang vast
Tim van Emmerik, universitair docent bij de leerstoelgroep Hydrologie en Kwantitatief Waterbeheer

Rijn en Maas zijn sterk vervuilde rivieren

Van Emmeriks vermoeden bleek te kloppen. ‘We hebben net een artikel gepubliceerd, een synthese van onderzoek naar rivierplastic van over de hele wereld, waarin we concluderen dat, inderdaad, rivierplastic weinig uitvloeit in zee’, vertelt de onderzoeker. ‘Rivieren houden plastic jaren, decennia, misschien wel eeuwenlang vast.’ De onderzoeker benadrukt meteen dat dit betekent dat we slimmer moeten gaan meten en slimmere oplossingen moeten bedenken om dit probleem aan te pakken.

Het project mag dus best een succes genoemd worden. ‘Hier in Nederland kunnen we inmiddels twee dingen concluderen. Allereerst: onze rivieren zijn best wel vervuild, er stromen 1 tot 4 miljoen plastic objecten doorheen per jaar. De Rijn en de Maas vallen daarmee in de hogere regionen van de meest vervuilde rivieren op aarde.’

Na hoog water meer plastic in rivieren

‘Daarnaast hebben we ontdekt dat er tijden en na hoog water meer plastic in rivieren zit. Dat plastic komt van de oevers en de uiterwaarden, maar ook afval van de straat komt via de riolering in rivieren terecht, als die een hevige regenstorm niet aankan. Een overstroming zoals in Limburg vorig jaar brengt zelfs plastic in rivieren dat helemaal geen afval is. Op die manier hangt de vervuiling van rivieren dus ook samen met klimaatverandering, die zulke weerseffecten versterkt.’