
Dossier
Droogte
Het klimaat in Nederland verandert en er is een reële kans dat de toekomst droger wordt. De zomer van 2018 was een van de droogste in decennia. De gevolgen van deze droogte voor landbouw, natuur en leefbaarheid worden door Wageningen University & Research onderzocht. In dit dossier vindt u nieuws, achtergronden en resultaten van het onderzoek naar droogte.
Uitleg over droogte
Nieuws, onderzoek en experts over droogte
Droogte en akkerbouw
Door de klimaatverandering en de steeds verder teruglopende beschikbaarheid van hulpbronnen zoals water, is de ontwikkeling van gewassen met een betere bestendigheid tegen droogte een belangrijk onderzoeksonderwerp voor veel kennisinstellingen en plantenveredelingsbedrijven. Voor Wageningen University & Research is het een belangrijke taak om innovatieve oplossingen te vinden voor onze stakeholders, op basis van GM en niet-GM eigenschappen, die bijdragen aan het omgaan met de wereldwijde uitdagingen in de landbouw. Met de steeds toenemende nadruk op beperking van watergebruik en de voorspelde steeds drogere zomers is het zeer belangrijk deze eigenschappen in onze belangrijkste gewassen te verbeteren.
Aanhoudende droogte, hoe erg is dat?
Het is steeds vaker wekenlang kurkdroog in Nederland. Hoe erg is dat voor planten en bomen in de tuin en op het veld? We vragen het droogte-expert Gerard van der Linden.

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de Video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan
Droogte en natuur
Droogte heeft een flinke impact op de natuur. De waterstand en het vochtgehalte in de bodem daalt, boombladeren verkleuren en wilde dierenpopulaties lijden onder het gebrek aan water en voedsel. Door de droogte moeten we ook rekening houden met natuurbranden: bosbranden, heidebranden en bermbranden. Daarnaast zijn er veranderingen merkbaar in de natuurkalender en in insectenpopulaties, die door droog weer soms juist kunnen toenemen (bijv. wespen of de eikenprocessierups).
Bodems kunnen zo erg aangetast worden, dat er niets meer wil groeien. Verwoestijning kan allerlei oorzaken hebben: water- en winderosie, verzilting, overbegrazing, droogte en natuurbranden. Iedere oorzaak vergt weer een andere maatregel om het tij te keren. Samen met partijen van over de hele wereld werkt Wageningen University & Research aan oplossingen.
Water blijven hergebruiken
Door klimaatverandering krijgt Nederland steeds vaker te maken met langdurige droogte. Hierdoor ontstaat waterschaarste en verzilting. Onderzoekers van Wageningen University & Research (WUR) vertellen hoe we het Nederlandse watersysteem zó kunnen herinrichten dat we droogte het hoofd kunnen bieden.
Droogte en melkveehouderij
Bij droogte komt de wortelvorming van gras tot stilstand en het gras vergeelt. Er kunnen problemen ontstaan voor de melkveehouder. Zo wordt weidegang bemoeilijkt, vanwege een tekort aan gras. Bijvoeren kan nodig zijn, omdat het eiwitgehalte in het gras afneemt. Ook zullen voerprijzen stijgen. Verder kan er richting de winter een opslagprobleem ontstaan met mest die niet uitgereden wordt, omdat het gras nauwelijks mest nodig heeft.
Geef gras vooral rust
Grasherstel is afhankelijk van de diepte van de wortel, de grondsoort, de grondwaterstand en mate van uitdroging. Het herstelvermogen is over het algemeen bijzonder groot als je gras met rust laat.
Tips
1. Droog gras breekt snel af, laat het dus met rust. Bij aanhoudende droogte kan het verstandig zijn om koeien op stal te houden.
2. Bewaar je geduld en bemest niet. Zeker op de zware klei met grote scheuren is de kans op uitspoeling groot.
3. Wacht met maaien om verdere uitdroging te voorkomen. Maai vlak voordat het gaat regenen om een nieuwe start te geven aan de grasgroei.
4. Beperk de graslandbemesting voor de rest van het seizoen.
Beregenen op maat
Boeren mogen van de overheid (deels) wel beregenen en anderen niet. Ze gebruiken oppervlaktewater of eigen bronnen, en belasten niet het waterleidingnet. Met beregenen op maat wordt op het juiste moment de juiste gift gegeven. Dit kan een oplossing zijn, zeker als de voerproductie en weidegang tot stilstand komen door droogte. In 2010 kreeg dit project een nieuwe impuls met de remote sensing techniek.
Voedergewassen
WUR onderzoekt ook het telen van droogtebestendige voedergewassen. Zo zijn sorghum en luzerne interessante alternatieven voor snijmaïs.
Wagenings onderzoek over droogte in de media
Kranten en tijdschriften
- China’s oplossing tegen droogte: zelf regen maken, Duurzaam Bedrijfsleven, 7 augustus 2018
- Klimaatdeskundigen: gemeenten onvoldoende voorbereid op droogte en hitte, NOS.nl, 31 juli 2018
- 'Nat' Nederland is blind voor droogte: drinkwater loopt gevaar, AD, 30 juli 2018
- De Veluwe lijkt wel een Afrikaanse savanne: ‘Alles staat in de overlevingsstand’, 19 juli 2018
- Woestijnen van beton: hoe maken we onze steden hittebestendig? Volkskrant, 8 juli 2018
- De economie kan deze droogte uitstekend aan, NRC, 4 juli 2018