Nieuws

Wolf officieel gevestigd in Nederland: hoe weten we dat?

article_published_on_label
19 februari 2019

Wolvin ‘GW998f’ is inmiddels zes maanden aanwezig op de Veluwe. Daarmee is de wolf is officieel gevestigd in ons land. Dat is vastgesteld door Hugh Jansman en collega’s van Wageningen Environmental Research, die het DNA van het dier onderzoeken. In vijf vragen legt Hugh uit hoe we dit weten en wat deze officiële vestiging nu precies inhoudt.

Waar komt deze wolvin vandaan?

Deze wolvin is afkomstig uit een roedel te Babben in Brandenburg, ca. 600 km van de Nederlandse grens. Ze werd in mei vorig jaar voor het eerst vastgesteld in Friesland en werd vervolgens aangetoond op basis van keutels in Drenthe en monsters van bijtwonden van schapen in Drenthe en Overijssel. Eind juli werd ze voor het eerst gesignaleerd op de Veluwe. In de periode van augustus tot en met oktober zijn vijf wolvenkeutels in die regio verzameld, waarvan kon worden vastgesteld dat ze van haar afkomstig waren.

Hoe weten we dit?

Dit weten we op basis van DNA-onderzoek van wolvenkeutels. Die worden verzameld door vrijwilligers van het Wolvenmeldpunt. Keutels die mogelijk van een wolf zijn, zijn makkelijk te herkennen. Ze zijn veelal ruim 25 cm lang, 3 cm dik en je ziet veel haar en botresten van wilde dieren erin. De uitwerpselen van de wolf worden in ons lab getest op DNA, om vast te stellen of het daadwerkelijk een wolf is en om te weten wélke wolf het is. Daarvoor werken we via het CEwolf-consortium samen met o.a. onze Duitse collega’s van onderzoekinstituut Senckenberg, die een database beheren met DNA-profielen van de Duitse wolvenroedels.

De wolf is officieel gevestigd op de Veluwe, wat houdt dat in?

De meeste wolven in Nederland zijn zwervend. Vorig jaar waren er 10 wolven in Nederland, maar in het geval van vrouwtje GW998f weten we door DNA-onderzoek dat ze de afgelopen 6 maanden op de Veluwe is gebleven. Dit is het criterium dat door de overheden gesteld is om te kunnen zeggen dat de wolf officieel gevestigd is. Op de Noord-Veluwe zijn nu ook DNA-sporen gevonden van een mannetjeswolf. Of de mannetjeswolf ook een blijvertje is, dat moet nog blijken.

Gevestigd of zwervend, wat is het verschil?

Of een wolf gevestigd is of nog zwervend, maakt uit voor het gevaar dat ze vormen voor landbouwdieren. Wolven die gevestigd zijn in een bepaald gebied eten vooral wild omdat ze het daar goed kennen. In Duitsland zitten bijvoorbeeld veel gevestigde wolven, die minder vaak landbouwdieren aanvallen. Maar bij zwervende wolven is het een ander verhaal, die kiezen soms wel voor een schaap. Dat zijn pubers die net op kamers gaan. Ze lopen elke nacht circa 50 km en kennen de omgeving vervolgens niet. Die kiezen voor ‘fastfood’.

Wat is de volgende stap?

Deze maand ronden we de genetische monitoring van de monsters uit het afgelopen kwartaal af. Daaruit ontstaat onder andere een beeld van de regio waarin wolvin GW998f actief is, een soort van territorium. Met deze informatie kan de provincie Gelderland een goed onderbouwd besluit nemen over het beleid. In het interprovinciaal wolvenplan en het aanwijzingsbesluit Gedeputeerde Staten (GS), staat dat er bij vestiging van de wolf sprake is van ‘voorzienbare schade’. Dierhouders moeten dan preventieve maatregelen nemen, volgens de Faunapreventiekit van www.BIJ12.nl. In het aanwijzingsbesluit GS is aangegeven dat er een regioafbakening van het territorium moet worden vastgesteld. Binnen die regio gaat de provincie Gelderland belangengroepen faciliteren in de omgang met wolf. Wij ondersteunen de provincie met wetenschappelijke kennis omtrent het gedrag van wolven.