Nieuws
Wat is de impact van sociaal beleid op gezondheid?
In 2021 waren er 420.000 mensen met een bijstandsuitkering en waren er 650.000 huishoudens met problematische schulden in Nederland. En met de huidige ontwikkelingen als stijgende prijzen neemt dit aantal naar verwachting toe. Geldproblemen hebben een impact op je hele leven, waaronder op je gezondheid. Een consortium waar WUR een centrale rol bij inneemt, gaat nu onderzoeken wat de impact is van sociaal beleid op gezondheid en hoe we tot een gezonder systeem komen.
Veel gemeenten, belangenverenigingen en partijen zoals het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, zijn partner in het onderzoek. Vanuit WUR neemt Emely de Vet, Hoogleraar Consumptie en gezonde leefstijl deel. Bij het startcongres eind september gaf zij aan dat gezondheid over veel meer gaat dan wel of niet ziek worden: “Leefstijl is één van de belangrijkste factoren.”
In dit project wil ze meer te weten te komen wat bepaalt dat mensen wel of niet de kans hebben om gezond te leven. “Je wilt dat iemand uit de bijstand komt, maar dat vergt tijd. Gezondheid is de consequentie van sociaal beleid. Enerzijds kan het een positief effectief hebben, maar anderzijds zijn er negatieve effecten, zoals stress, schaamte en schuld.”
Het onderzoek is erg actueel, in tijden van inflatie groeit de groep mensen die moeten leven met weinig geld. Een adviesraad met burgers en ervaringsdeskundigen ondersteunt de onderzoekers door ze bij de les te houden en hen te wijzen op de uitdagingen.
Inwoner van Wageningen en deelnemer van de adviesraad, Elles Zink, zegt dat ze de problematiek rondom armoede kent, maar dat ze als ervaringsdeskundige deze positie wil ontstijgen om voor bewustwording te pleiten. Daarom neemt ze deel aan de adviesraad. “Het systeem is log. Dan kan je passief zijn, maar je kan er ook aan deelnemen. Ik heb dat keurslijf van mij af kunnen werken, maar ik zet mij graag in voor de kwetsbaren. Want als je in dat keurslijf zit, kun je geen kant op. De overheid bepaalt dan vaak voor je.”
Zink benadrukt de relatie tussen een gezonde levensstijl en stress. Volgens haar liggen stress en schaamte op de loer als het sociale beleid kwetsbaren niet voldoende steunt. Over gezond leven zegt ze: “Je moet creatief zijn met je voedingspatroon. De norm die men heeft, is niet vanzelfsprekend en wie zijn zij om dit tegen mij te zeggen?”
Het onderzoek duurt vier jaar en wordt gefinancierd door ZonMw en NWO en is onderdeel van de Nationale Wetenschapsagenda (NWA). Binnen twee maanden komt het onderzoeksteam ook weer bijeen met de adviesraad om sturing te kunnen waarborgen. Voor meer informatie kan je kijken bij Impact of social policies on health: What works, for whom and under what circumstances? - WUR