Nieuws

Broedvogels in de Waddenzee blijven het moeilijk hebben

Gepubliceerd op
13 maart 2018

Een aantal soorten kustbroedvogels in de Waddenzee heeft te maken met een te laag broedsucces. Het gaat vooral om scholekster, kluut, visdief en noordse stern. Alleen kleine mantelmeeuw laat een positieve trend zien. Dit blijkt uit een onderzoek van Sovon Vogelonderzoek Nederland en Wageningen Marine Research.

Laag broedsucces

De resultaten uit de periode 2015 - 2016 laten zien dat nog veel soorten kustbroedvogels weinig succesvol zijn. Sommige soorten deden het zelfs slechter dan in de eerste jaren van de monitoring. De combinatie tussen afnemende aantallen en te laag broedsucces brengen sommige soorten in de gevarenzone. Dat geldt vooral voor scholekster, kluut, visdief en noordse stern. Maar ook de andere onderzochte soorten, lepelaar, zilvermeeuw, eider, kokmeeuw, zilvermeeuw en grote stern hebben te maken met een laag broedsucces. Alleen kleine mantelmeeuw laat een positieve trend zien.

Verschillende oorzaken

De slechte broedresultaten hebben verschillende oorzaken. Eén daarvan is overstromingen als gevolg van extreem hoogwater gedurende het broedseizoen, door zeespiegelrijzing in combinatie met sterke aanlandige wind in het voorjaar. Binnendijkse broedplaatsen, zoals Utopia op Texel, kunnen dergelijke problemen deels oplossen, mits er voldoende voedselmogelijkheden in de nabijheid zijn. In de nestfase zijn veel broedvogels verder slachtoffer van predatie van legsels, vooral door vossen en bruine ratten, en dan vooral langs de vastelandskust (waar meer predatoren voorkomen). Ook een te geringe voedselbeschikbaarheid speelt bij een aantal soorten vermoedelijk een belangrijke rol, met name bij die soorten die in kolonies broeden zoals meeuwen en sterns.

Langjarige monitoring om vinger aan de pols te houden

Sinds 2005 worden in de Waddenzee jaarlijks gegevens verzameld over het broedsucces van een aantal karakteristieke kustbroedvogels. De onderzoekers volgen tien vogelsoorten die representatief zijn voor specifieke habitats en voedselgroepen. Dit zogeheten reproductiemeetnet is een ‘early warning systeem’ om het reproducerend vermogen van de vogelpopulaties in de Waddenzee te volgen en de achterliggende processen van populatieveranderingen te doorgronden. De monitoring is onderdeel van het trilaterale TMAP-programma dat samen met Duitsland en Denemarken wordt uitgevoerd. Het meetnet in de Waddenzee is onderdeel van de Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu en wordt gecoördineerd door Sovon Vogelonderzoek Nederland in samenwerking met Wageningen Marine Research.

Lees meer in dit dossier