CBBE: Een biet is meer dan een suikerfabriek

De mindset van studenten en docenten in het hoger onderwijs meer in de richting van biobased economy krijgen. Dat is een van de belangrijkste doelen van het Centre for Biobased Economy (CBBE). In dit samenwerkingsverband tussen Wageningen UR, vier agrarische hogescholen (CAH Vilentum, InHolland, HAS Hogeschool, Van Hall Larenstein), Avans, Hogeschool Zeeland (HZ) en Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) wordt naarstig gewerkt aan gezamenlijk lesmateriaal, dat digitaal beschikbaar komt. “In een opleiding als dierhouderij is het belangrijk dat het niet langer louter gaat om de koe als producent van melk”, legt CBBE-directeur Gerlinde van Vilsteren uit. Mest, maar ook voedsel als gras zijn voortaan onderwerpen waarbij waardevolle componenten als mineralen, vezels en eiwitten een toegevoegde waarde kunnen leveren aan een meer op hernieuwbare biomassa georiënteerde economie.

En zo is het ook met een opleiding als akkerbouw. Niet langer de suikerbiet zien als product voor de suikerfabriek, maar ook zien dat de biet een bron is voor bioplastic en dat uit het loof nog waardevolle producten kunnen worden geraffineerd, aldus Van Vilsteren.

Verrijken van onderwijs met biobased praktijkonderzoek

Naast lesmateriaal maken inspirerende practica studenten en docenten enthousiast. Van Vilsteren: “Je krijgt veel meer gevoel bij de biobased economy als je ’s ochtends met een aardappel in het lab staat en ’s middags een plastic folie in je handen hebt.” Behalve het verrijken van het onderwijs met biobased onderwerpen en invalshoeken, richt het CBBE zich op onderzoek en stageplaatsen voor de hogescholen en Wageningen UR. Het liefst bij bedrijven in de regio van de betreffende opleiding. Bedrijven worden uitgenodigd om met onderzoeksideeën te komen over bijvoorbeeld de kansen om meer te doen met een reststroom dan onderploegen op het land. Dat kan met bureaustudies en ook met praktijkonderzoek.

Bijscholing en docentendagen

Docenten van de samenwerkende onderwijsinstellingen vormen de spil van het CBBE. Daarom organiseert het CBBE ook voor hen (bij)scholingsdagen en docentendagen waarin kennis kan worden uitgewisseld. “We hebben zelfs de mogelijkheden om docenten promotieonderzoek aan Wageningen UR te laten verrichten. Zo promoveert een docent van InHolland op business- en netwerkmodellen in de biobased economy.”

Het CBBE is opgericht in 2011 en wordt mede gefinancierd door het Ministerie van Economische Zaken. Ook de acht aangesloten onderwijsinstellingen en sommige bedrijven dragen bij. Het CBBE kan al twee klinkende resultaten bijschrijven. Hogeschool InHolland in Delft ontwikkelde samen met een groot tuinbouwbedrijf in het Westland een uit tomatenloof vervaardigd bakje als verpakking voor tomaten. De Christelijke Agrarische Hogeschool Vilentum in Dronten deed een studie naar de identificatie van waardevolle stoffen in partijen afgekeurde biologisch geteelde wortelen.

Inzet studenten op concrete bedrijfsvragen

Het CBBE wil studenten inzetten op concrete vraagstukken uit het bedrijfsleven. “Er kan heel veel kennis van Wageningen UR en de hogescholen naar de praktijk vloeien. En studenten leren op hun beurt ook weer van de soms weerbarstige praktijk.”

Elke onderwijsinstelling heeft wel een aansprekend voorbeeld. Studenten van Van Hall Larenstein voeren samen met bedrijven experimenten uit om via bioraffinage eiwitten en koolhydraten uit zeewier te winnen voor onder meer cosmetica. Studenten van HAN werken bij Parenco aan de winning van een olie uit papierpulp. Wageningen UR werkt aan een rendabele extractietechniek van pectine uit koffiebonenpulp. Opmerkelijk is ook het onderzoek van Avans en Hogeschool Zeeland naar juridische knelpunten bij een biobased economy (het vraagstuk of biomassa als afval of als grondstof kan worden gezien). Ook het omgekeerde komt voor, aldus Van Vilsteren. “Een nieuwe toepassing als insecteneiwit zoekt een reststroom als gft, varkensmest om op te groeien. Dat gebeurt nu bij de HAS Hogeschool in Den Bosch.”

Scholing voor duizenden nieuwe banen

In de toekomst zullen er duizenden nieuwe banen in de biobased economy ontstaan. Dat werk is niet alleen voorbehouden aan onderzoekers en Willy Wortels. Er is straks veel meer behoefte aan mensen die weten hoe ze een bioreactor moeten controleren en hoe ze eiwitrijk grassap kunnen scheiden van de vezels. Het CBBE richt zich met masterclasses bij bedrijven ook op het bijscholen van werknemers.

Heeft uw bedrijf een onderzoeksvraag en wilt u deze uitzetten bij het CBBE? Neem dan contact op met Gerlinde van Vilsteren.