Nieuws
ERC Starting Grant voor microbioloog Stan Brouns
Bacteriën kunnen vijandige virussen herkennen doordat ze stukjes DNA van virussen stelen en opslaan in hun ‘geheugen’. Stan Brouns, microbioloog aan Wageningen University, zoekt uit hoe dat mechanisme werkt en ontvangt daarvoor een ERC Starting Grant, zo hoorde hij op 28 november 2014. Met deze Europese beurs van €1,5 miljoen euro kan hij vijf jaar onderzoek doen en een promovendus, een postdoc en een analist aanstellen om hem daarbij te ondersteunen.
Immuunsysteem bacteriën
Onderzoek naar het immuunsysteem van bacteriën ontwikkelt zich de afgelopen jaren razendsnel. Het is nu bekend dat bacteriën stukjes DNA van virussen uitknippen, welke genen daarbij betrokken zijn en waar de bacterie de verzamelde virusdeeltjes opslaat. Deze informatie wordt doorgegeven aan het nageslacht, dat daardoor de virussen ook herkent. Maar daarnaast is er nog heel veel onbekend. Bijvoorbeeld: hoe wordt de genetische informatie van virussen opgeslagen in het 'geheugen' en hoe weet een bacterie ook sterk gemuteerde virussen te herkennen op basis van ‘vage herinneringen’ aan een virus dat generaties geleden is langs geweest?
Van nut voor productie voedingsmiddelen
Brouns bestudeert deze processen voornamelijk omdat hij intrinsiek geïnteresseerd in hoe bacteriën en virussen continu proberen elkaar te slim af te zijn. Maar de ontdekkingen die hij doet zijn ook van groot belang voor bijvoorbeeld de levensmiddelenindustrie. Voor de productie van allerlei voedingsmiddelen zijn bacteriën namelijk essentieel. Het is dus van groot belang dat die bacteriën gezond blijven om goed hun werk te kunnen doen. Producenten van yoghurt zouden ongetwijfeld willen weten tegen welke virussen de door hen gebruikte bacterie resistent zijn en wat de kans is dat een gemuteerd virus door het immuunsysteem van hun bacteriën breekt. Dankzij de kennis die Brouns vergaart kunnen bacteriën straks mogelijk veel gerichter resistent gemaakt worden tegen virussen die nu nog dodelijk zijn.
Brouns ontving al vele beurzen en prijzen
Brouns ontving in 2012 tevens een Vidi – en eerder al een Veni – om de werking van het immuunsysteem in bacteriën te onderzoeken. Dat heeft geleid tot vele nieuwe inzichten en enkele toppublicaties in vooraanstaande wetenschappelijke journals. Brouns heeft dus aangetoond een uitmuntend onderzoeker te zijn en kwam derhalve ook weer in aanmerking voor een beurs van de European Research Council. Het is een zichzelf versterkend effect, erkent Brouns. Met dit soort grants kan vernieuwend onderzoek gedaan worden dat leidt tot wetenschappelijke doorbraken, waardoor de kans groter is dat nieuwe aanvragen voor persoonsgebonden beurzen ook weer gehonoreerd worden.