Nieuws

Ruisdael Observatorium gaat Nederlandse atmosfeer modelleren met een resolutie van 100 meter

article_published_on_label
12 april 2018

Het Ruisdael Observatorium, een nationaal initiatief waar onder andere Wageningen Universiteit aan deelneemt, is een landelijk dekkend observatorium voor metingen van de atmosfeer. Het is opgericht om meer concrete, gedetailleerde voorspellingen mogelijk te maken van het weer en van de luchtkwaliteit.

Op dit moment is het nog niet mogelijk om betrouwbare, gedetailleerde voorspellingen te doen van bijvoorbeeld lokale zware regenbuien, of fijnstof-concentraties aan de grond. Immers, zij zijn het resultaat van allerlei elkaar beïnvloedende factoren, zoals zonnestraling, de concentratie van broeikasgassen, luchtkwaliteit, luchtvochtigheid, bebouwing of begroeiing ter plaatse, en windrichting. De onderliggende en samenhangende natuurkundige en scheikundige processen spelen zich af op hele kleine schaal, waar metingen nu nog te kort schieten. Dat maakt onder andere het opstellen van weersverwachtingen zo lastig.

Het Ruisdael Observatorium, vernoemd naar de 17e-eeuwse schilder Jacob Ruisdael, beroemd om zijn wolkenluchten, gaat de hele Nederlandse atmosfeer modelleren met een hoge resolutie van slechts 100 meter. Hierdoor positioneert het Nederlandse onderzoek zich aan de frontlijn van de atmosferische wetenschap. Om al die diverse vakgebieden te kunnen combineren is het Ruisdael Observatorium een samenwerkingsverband van vele partijen. Het consortium bestaat uit onderzoekers van het KNMI, Universiteit Utrecht, Rijksuniversiteit Groningen, Vrije Universiteit, Wageningen Universiteit, RIVM, TNO, ECN en TU Delft (penvoerder).

Bijdragen aan wereldwijde klimaatmetingen

Vandaag, 12 april, krijgt deze nieuwe top-onderzoekfaciliteit een van de tien certificaten voor de Nationale Roadmap Grootschalige Wetenschappelijke Infrastructuur. “Daar zijn we heel blij mee,” zegt Wouter Peters, die het onderzoek mede coördineert. “Er is een commitment voor 10 jaar en dat is belangrijk om de continuïteit van de metingen te waarborgen en om capaciteit op te bouwen voor de langere termijn. Wij dragen zowel bij aan de infrastructuur als aan de metingen en het modelleren. Hiermee staat onze bijdrage aan wereldwijd belangrijke klimaatmetingen voor de komende 10 jaar als een huis.”

Een van de faciliteiten die Wageningen Universiteit inzet voor Ruisdael is het meetstation Loobos bij Kootwijk. Daar meet Wageningen Universiteit al 23 jaar lang de CO2-, water- en energie-uitwisseling tussen het bos en de atmosfeer. “Dankzij Ruisdael kunnen we nu ook de uitwisseling van ozon en biogene sporengassen gaan meten,” zegt onderzoeker Michiel van der Molen. “Het is geweldig dat deze unieke site met een historisch lange meetreeks behouden wordt en zelfs uitgebreid met metingen die in deze tijd nodig zijn.”

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

Ook het eigen Wageningse meetvliegtuig, de Sky Arrow PH-WUR, kan weer uit de hangar gehaald worden. Dit meetvliegtuig zal worden uitgerust met extra apparatuur voor het meten van broeikasgassen en andere sporengassen. Onderzoeker Ronald Hutjes: “We gaan er onderzoek mee doen boven Wageningen, Rotterdam en de rest van Nederland. De nieuwe meetgegevens helpen ongetwijfeld om onze kennis van de atmosfeer te verhogen.”

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

Onderzoeker Jordi Vila voorspelt dat het kleinschalig modelleren, waarbij zelfs de turbulente wervels in de lucht worden doorgerekend, echt een doorbraak zal vormen voor de weers- en klimaatvoorspellingen voor de komende 10 jaar. Dat doet hij met DALES, het Nederlandse model voor fijnschalig modelleren van de atmosfeer. Daarin worden meteorologie, de atmosferische chemie rond planten, de fysiologie van de vegetatie en de dynamica van de bodem geïntegreerd. Zo beslaan de metingen van Ruisdael de hele troposfeer, van de grond tot zo’n twaalf kilometer hoogte, want dat is de laag van de atmosfeer die ons weer, ons klimaat, en onze luchtkwaliteit bepaalt.