Nieuws

Toekomstperspectieven voor land in Oost-Afrika

article_published_on_label
2 juni 2021

Samen met stakeholders in Kenia en Ethiopië hebben het VN-Ontwikkelingsprogramma (UNDP), het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek van de Europese Commissie (JRC) en Wageningen University & Research (WUR) het onderzoek 'Future Perspectives on Land for Eastern Africa: a pilot study focusing on Ethiopia and Kenya' uitgevoerd.

Deze pilot richtte zich op de verschillende uitdagingen rond landgebruik waar Ethiopië en Kenia mee te maken hebben. In de pilot werden onder andere gegevens gedeeld en besproken over de groei van de economie en de bevolking, landgebruik en verandering in landbedekking. In het onderzoek kwamen ook de onderwerpen landdegradatie en droogte aan de orde en werd gekeken naar veranderingen in de productiviteit en productie van gewassen en vee, de beschikbaarheid van voedsel en de handel in landbouwproducten.

Meer gegevens over Ethiopië en Kenia

Om meer gegevens over Ethiopië en Kenia in de pilot op te nemen, pasten de onderzoekers scenario's, gebaseerd op internationaal ontwikkelde referentiescenario's, aan voor veranderingen in landgebruik en landdegradatie in deze landen. Deze ramingen vulden ze aan met analyses van actuele trends. Vervolgens vergeleken ze deze ramingen met beleidsplannen en -ambities zoals deze zowel in Ethiopië als Kenia zijn ontwikkeld. Overheidsvertegenwoordigers en stakeholders uit beide landen namen deel aan een reeks online meetings waarin de gegevens werden gepresenteerd en besproken.

Dit rapport is een samenvatting van de belangrijkste gegevens en bevindingen die in deze online meetings naar voren kwamen. De actieve betrokkenheid van wetenschappers en overheidsfunctionarissen uit zowel Ethiopië als Kenia versterkte het gevoel van ownership voor deze pilot. De gepresenteerde gegevens zouden een belangrijke rol kunnen spelen om manieren te bedenken om trade-offs te beperken of een basis kunnen zijn voor moeilijke beleidskeuzes. Verder is het zo dat veel recente trends overeenkomen met een pessimistischer toekomstscenario, met een hoge bevolkingsgroei en een lage groei van de landbouwproductiviteit, ondanks duidelijke nationale beleidsambities die zijn afgestemd op een optimistischer scenario.

Daarnaast liet het onderzoek zien dat er een kloof bestaat tussen beleidsambities en concrete trends. Dat betekent dat er wel doelen zijn geformuleerd, maar dat de uitvoering van het beleid de doorslaggevende factor is. Dat zal niet gemakkelijk zijn. Zelfs in het optimistische scenario vindt er een omzetting plaats van natuurgebieden naar landbouwgrond om aan de toekomstige vraag naar voedsel te voldoen, hoewel dit tegen de beleidsambities indruist.

Veelbelovende perspectieven

Er zijn verschillende veelbelovende perspectieven om deze pilot een vervolg te geven. De scenario's uit de pilot kunnen verder worden uitgediept of ontwikkeld op een participatieve en interactieve manier. Zo kan het onderzoek worden uitgebreid met thema's die in de huidige pilot niet of slechts gedeeltelijk aan de orde zijn gekomen. Daarbij valt bijvoorbeeld te denken aan klimaatverandering of biodiversiteit. Ook kunnen in een vervolg op dit project andere landen worden meegenomen die samenwerken binnen het African Initiative to Combat Desertification (AI-CD). Als er vraag is vanuit andere landen en er middelen beschikbaar zijn, kan dit onderzoek worden uitgebreid naar andere landen in Oost- of West-Afrika.