Nieuws
Vallei Varken zet stappen naar circulaire landbouw
Door varkensmest te ruilen voor lokaal geteelde akkerbouwproducten kunnen kringlopen lokaal beter gesloten worden. Zo kan de varkenshouderij een stap zetten in de transitie naar een duurzamere landbouw. Het uitruilen van varkensmest tegen lokaal geteelde granen vormt daarbij de meest laagdrempelige eerste stap.
Vallei Varken is een samenwerkingsverband van drie varkenshouders die een stap voorwaarts willen zetten in de transitie naar een circulaire varkenshouderij. Zij zoeken hiervoor akkerbouwers om mest te kunnen ruilen tegen voedergewassen. Vallei Varken heeft de hulp van de Wetenschapswinkel van Wageningen Universiteit & Research ingeroepen om hen bij dit zoekproces te ondersteunen. Hierbij worden drie mogelijke scenario’s geschetst:
- Scenario 1: Geïmporteerde granen uit het varkensdieet worden vervangen door lokaal geteelde granen in ruil voor mest.
- Scenario 2: Geïmporteerde eiwitrijke gewassen in het varkensdieet (met name soja) worden vervangen door lokaal geteelde eiwitrijke gewassen zoals tuinbonen en erwten.
- Scenario 3: De akkerbouwers telen groenten en leveren deze aan de afnemers van Vallei Varken, waaronder maaltijdenproducent De Kroes en Boni Supermarkten. Restproducten dienen als ingrediënt in het voer voor de varkens.
Adviezen
De studenten die het onderzoek uitvoerden komen met de volgende adviezen:
- Start met de introductie van lokaal geteelde granen (scenario 1). Dit vormt een laagdrempelige eerste stap waarmee de samenwerking gestalte kan krijgen.
- Werk aan de kwaliteit van de mest zodat deze beter aansluit bij de behoeftes van akkerbouwers. Bijvoorbeeld door de vloeibare en vaste fractie te scheiden.
- Zoek samenwerking met méér akkerbouwers want dat is nodig om meer voedergewassen op Nederlandse bodem te verbouwen.
- Probeer elementen uit alle drie de scenario’s te combineren om tot een optimale gewasrotatie voor de akkerbouwers te komen.
De grote winst van samenwerking met akkerbouwers
In scenario 1 en 2 wordt voorgesteld geïmporteerde grondstoffen voor veevoer te vervangen door lokaal geteelde gewassen in ruil voor mest. Daarmee draagt Vallei Varken bij aan het sluiten van regionale kringlopen en minder verlies aan grondstoffen en nutriënten uit de mest. Ook helpt de bemesting van akkerbouwland door natuurlijke mest de achteruitgang in bodemkwaliteit te voorkomen. Scenario 1 en 2 helpen Vallei Varken dus een stap richting circulaire landbouw te zetten.
Een beperking
Een beperkende factor van scenario’s 1 en 2 is dat landbouwgrond gebruikt wordt voor het telen van diervoeders, terwijl het ook geschikt is voor het telen van plantaardig voedsel voor menselijke consumptie. Er is dus sprake van food-feed competition. In een circulaire landbouw die erop gericht is kringlopen te sluiten, de wereldbevolking te voeden en uitstoot van broeikasgassen te minimaliseren, zou dit juist vermeden moeten worden. In die zin voldoet alleen scenario 3 in alle opzichten aan de criteria van circulariteit.