Nieuws
Voor het eerst meer loofbomen dan naaldbomen in Nederlandse bossen
Het Nederlandse bos wordt steeds gemengder en gevarieerder. In de zevende Nederlandse Bosinventarisatie zijn er meer loofbomen dan naaldbomen aangetroffen. Dit is voor het eerst sinds de start van de metingen, 80 jaar geleden. De variatie in soorten is goed voor de biodiversiteit en maakt het bos beter bestand tegen klimaatverandering en ziektes. Dat is nodig, want de effecten van de droge zomers en essentaksterfte zijn duidelijk meetbaar en leiden tot een verminderde vitaliteit van het Nederlandse bos.
Dit blijkt uit de 7e Nederlandse Bosinventarisatie over de periode van 2017-2021, uitgevoerd door Wageningen Environmental Research in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. De bosinventarisatie bestaat al sinds de jaren 30 van de vorige eeuw en geeft inzicht in de staat en ontwikkeling van de Nederlandse bossen. Hiervoor zijn op meer dan 3000 verschillende plekken metingen verricht.
Internationale verdragen
De Nederlandse Bosinventarisatie is een Wettelijke Onderzoekstaak, die wordt uitgevoerd door de WOT Natuur en Milieu. Met de gegevens uit de Nederlandse bosinventarisatie kan Nederland rapporteren over een aantal aan bos gerelateerde wettelijk vastgelegde verplichtingen. Zo rapporteert Nederland onder andere over emissies van broeikasgassen, houtoogststatistieken en biomassa, in het kader van internationale verdragen en regelingen zoals het Kyoto protocol, de Global Forest Resource Assessment, International Tropical Timber Organisation en Forest Europe. Recenter is daar de Green Deal van de Europese Commissie bijgekomen en op nationaal niveau zijn het Klimaatakkoord en de Bossenstrategie aangenomen, waaruit eveneens informatiebehoefte voortvloeit om de effecten van de daaruit voorgestelde maatregelen te kunnen toetsen.
Meer structuur en variatie
Uit het onderzoek blijkt dat bossen in Nederland in de afgelopen jaren meer structuur hebben gekregen en gevarieerder zijn geworden. Veel monotone bossen met bomen van dezelfde soort en leeftijd zijn gevarieerder geworden met meerdere boomsoorten en meer ondergroei. Ook is er een toename van dood hout, wat gunstig is voor bijvoorbeeld veel insectensoorten die hiervan afhankelijk zijn. De jaarlijkse houtoogst uit de bossen is stabiel gebleven en bedraagt ongeveer de helft van de hoeveelheid hout die er jaarlijks bijgroeit. Dit betekent dat het Nederlandse bos netto CO2 blijft vastleggen.
Vitaliteit
Voor het eerst sinds het uitvoeren van de Nederlandse bosinventarisatie is ook gekeken naar de vitaliteit van het Nederlandse bos. De resultaten laten zien dat sommige boomsoorten het moeilijk hebben, vooral door droogte, ziektes en plagen. Van de es is bijvoorbeeld 70% aangetast door essentaksterfte; een schimmelsoort die de bomen ernstig verzwakt. Ook bij fijnspar is op grote schaal sterfte waargenomen door droogte en de daaropvolgende uitbraken van kevers. De bijgroei in het gehele Nederlandse bos nam licht af als gevolg van de droogte en het ouder worden van het bos.
Minder snelle afname van bos
De totale oppervlakte bos in Nederland is volgens het onderzoek in de afgelopen jaren licht afgenomen tot 363.801 ha in 2021. De forse ontbossing uit de periode 2013-2017 lijkt daarmee voorbij. Echter blijft de aanleg van nieuw bos vooralsnog achter ten opzichte van eerdere periodes.
