Nieuws
Wisseling van de wacht
Met ingang van 1 januari 2021 is Jan Andries van Franeker met pensioen. Vanaf februari 1986 heeft hij zich met hart en ziel ingezet voor onderzoek aan zuidpool en zwerfvuil. Het onderzoek begon bij het Rijks Instituut voor Natuurbeheer (RIN) op Texel en werd voortgezet onder de latere instituutsnamen IBN, ALTERRA, IMARES en uiteindelijk Wageningen Marine Research in Den Helder. De verantwoordelijkheid voor het poolonderzoek wordt overgenomen door Fokje Schaafsma, en voor de zwerfvuil projecten door Susanne Kühn. Beide opvolgsters hebben al lange tijd, onder meer als promotiestudent met Jan samengewerkt en garanderen daarmee een soepele overgang.
Jan van Franeker
Jan Andries van Franeker studeerde van 1972 tot 1980 biologie aan de Universiteit van Amsterdam. Na zijn militaire dienst (1980-82) en een aantal jaar onafhankelijk onderzoek in noordelijke en zuidelijke poolgebieden (1980-85) werd hij begin 1986 door het RIN op Texel aangetrokken om het zuidpoolonderzoek van het instituut op te zetten. Het Antarctisch onderzoek vormt een onderdeel van het Nederlands lidmaatschap van het Zuidpoolverdrag. Ook Jans onderzoek aan het eten van plastics door Noordse Stormvogels stamt al uit de vroege tachtiger jaren, maar werd pas na 2000 een contractueel onderdeel van zijn baan, eerst op Texel en nu in Den Helder. Jan hoopt nog lange tijd te mogen meedraaien in de diverse onderzoekslijnen, maar dan vanuit inhoudelijke interesse en in een ontspannen werktempo. Er ligt nog veel leuk materiaal voor publicaties op de plank.
Fokje Schaafsma
Fokje Schaafsma studeerde van 2005 tot 2011 Mariene Biologie en Wetenschapscommunicatie aan de Rijksuniversiteit Groningen. In 2013 kwam ze als AIO in dienst bij WUR waar ze, onder begeleiding van Jan, het belang van zee-ijs voor het leven in de poolzeeën bestudeerde. Ze promoveerde in 2018. Door middel van een beurs van CCAMLR (Commission on the Conservation of Antarctic Marine Living Resources) kon ze met Jan mee naar verschillende werkgroep- en Scientific Committee vergaderingen van deze organisatie. Sinds 2018 is ze in dienst van Wageningen Marine Research om het lopende zuidpoolonderzoek voort te zetten en vergelijkbaar onderzoek te doen in het noordpoolgebied, hopelijk nog lang in samenwerking met Jan. Sinds 2019 is Fokje namens Nederland aanwezig bij de CCAMLR vergaderingen waar ze hoopt met de inbreng van kennis uit ons onderzoek bij te dragen aan de bescherming en beheer van de natuur in de Zuidelijke Oceaan.
Susanne Kühn
Susanne volgde de opleiding Kust- en Zeemanagement in Leeuwarden, en deed daarvoor in 2011 een stage op IJsland. Daar onderzocht ze, mede onder begeleiding van Jan van Franeker de ophoping van plastics in de magen van IJslandse stormvogels. Daarna bleef Susanne betrokken bij diverse onderzoeksprojecten van het toenmalige IMARES, niet alleen rond plastics in magen van stormvogels maar ook in die van walvissen, andere zeevogels en vissen. In 2016 begon Suse in het team van Jan haar promotieonderzoek bij Wageningen Marine Research en de Wageningen Universiteit. In november 2020 verdedigde met succes haar proefschrift ‘Message in a belly – Plastic pathways in Fulmars’. Sinds 2017 werkt Susanne ook veel samen met Fokje Schaafsma in het poolonderzoek op het onderdeel toppredatoren. Vanaf januari 2020 is Susanne in dienst bij Wageningen Marine Research in Den Helder. Ze neemt nu de zwerfvuilprojecten van Jan over, en hoopt daarin nog vele jaren met Jan te kunnen samenwerken.