Nieuws
CGN assisteert bij spermawinning ringstaartmangoest in dierenpark Zie-ZOO
Het Centrum voor Genetische Bronnen Nederland (CGN) heeft in opdracht van de EAZA (European Association of Zoos and Aquaria) een poging gedaan om sperma van een ringstaartmangoest (Galidia elegans) af te nemen en in te vriezen.
Ringstaartmangoesten zijn kleine roofdieren, die van oorsprong uit Madagaskar komen. Hoewel de ringstaartmangoest volgens de rode lijst van het IUCN (International Union for Conservation of Nature) op dit moment niet binnen de categorie CR (ernstig bedreigd) of EN (bedreigd) valt, neemt de populatie in het wild al jaren achtereen af, onder andere door habitatverlies. Om duurzaam behoud van de ringstaartmangoest en andere bedreigde dierentuindieren te waarborgen, heeft de EAZA de hulp van het CGN ingeroepen.
De Spaanse dierenarts Isabel Callealta kwam speciaal naar dierenpark Zie-ZOO in Volkel, om bij 1 mannetje en 2 vrouwtjes een vruchtbaarheidscontrole uit te voeren. Hiervoor werd bij het mannetje met behulp van een zeer dunne katheter sperma afgenomen. In de eerste plaats om te controleren of hij gezonde zaadcellen produceerde, maar mogelijk ook om een deel van de zaadcellen in te vriezen, zodat deze later kunnen worden gebruikt voor inseminatie.
Spermadoses invriezen
Agnes de Wit, onderzoeker bij het CGN, was bij de procedure aanwezig en droeg zorg voor het invriezen van de monsters. “Hoewel het Isabel is gelukt om bij het mannetje wat sperma af te nemen, was de concentratie en motiliteit (het aantal actieve zaadcellen per milliliter sperma) zeer laag. Nadat Isabel de samples voor de fertiliteitscontrole had afgenomen, heb ik het overgebleven deel van het sperma (2 doses van 0.25 ml) gemengd met een invriesmedium en 2 rietjes ingevroren.”
Voor het invriezen van de samples gebruikte Agnes de zogenaamde ‘floating rack’ methode, waarbij de rietjes op een rekje worden gelegd dat op vloeibare stikstof drijft: “Na een paar minuten zijn de rietjes bevroren, waarna ze in vloeibare stikstof kunnen worden bewaard.”
Geen inseminatiedoses, wél een positief resultaat
Ondanks de zorgvuldige uitvoering van deze procedure, bleek na ontdooiing van één van de rietjes dat het ingevroren sperma waarschijnlijk niet bruikbaar is voor normale inseminatie: “Daarvoor was de concentratie te laag.” Maar er is ook goed nieuws: “Hoewel de rietjes niet bruikbaar zijn voor inseminatie, lijkt het erop dat het sperma wél op deze manier kan worden ingevroren. En dat is waardevolle informatie voor toekomstige invriespogingen.”