Nieuws
Chitosan isoleren uit garnalendoppen: economisch haalbaar, maar nog niet zo duurzaam
De afgelopen drie jaar heeft Wageningen University & Research onderzoek verricht naar de mogelijkheden om chitosan uit garnalendoppen te halen. Chitosan heeft namelijk de potentie om ingezet te worden in allerlei handige toepassingen. Bovendien is het ruimschoots aanwezig in garnalendoppen. Echter, op dit moment worden de doppen nog niet optimaal gebruikt of worden tot vismeel verwerkt, een laagwaardige toepassing. Zonde, want die chitosan kan goed dienen als basis voor bijvoorbeeld cosmetica of grondverbeteraar. In het project Chitinnovation onderzocht WUR samen met partners of de stof efficiënt uit de schaal kan worden gehaald, én hoe deze duurzaam en kosteneffectief een goede toepassing kan krijgen.
Chitosan is een natuurlijke stof dat gemaakt wordt uit chitine. Deze chitine komt veel voor in de schalen van garnalen, krabben en insecten. “Chitosan heeft als groot voordeel dat het biologisch afbreekbaar is. Het is een polysacharide, een soort suikermolecuul, en wordt gebruikt in veel verschillende gebieden. In cosmetica wordt het bijvoorbeeld gebruikt om een beschermende film op de huid aan te brengen en houdt het vocht vast. In de landbouw gebruikt men het als bodemverbeteraar en voor het schoonmaken van vervuild water. Het is dus potentieel een hele goede vervanger voor fossiele grondstoffen,” vertelt projectleider Ben van den Broek. “Het zou dus mooi zijn als we daar een duurzame bron van kunnen vinden.”
Garnalen als leverancier van duurzame grondstof
Die duurzame bron lijken de onderzoekers gevonden te hebben in garnalen. Van den Broek: “In Nederland hebben we veel garnaaldoppen beschikbaar dankzij het machinaal pellen van garnalen voor consumptie. Met de doppen van die garnalen zouden garnalenpellers potentieel een hele mooie extra boterham kunnen verdienen. Daarom hebben wij gekeken naar de hele keten: kunnen we de chitosan efficiënt uit de schalen halen en kunnen we geschikte afzetmarkten vinden?”
Economisch haalbaar isoleren
Dat is gedeeltelijk gelukt. Van den Broek: “We hebben een manier gevonden om de chitosan te isoleren. Deze manier is ook nog een economisch haalbaar, dus dat is een mooie vondst. Echter, we moeten nog veel chemicaliën gebruiken in het proces om de chitosan te isoleren. Dat maakt het niet zo duurzaam.” Bovendien is in het onderzoek aangetoond dat de Crangon crangon garnaal (grijze garnaal) kwalitatieve chitosan kan leveren, is er nu nog geen specifieke toepassing. “Daarom kunnen we, in de gehele keten, nog niet direct beginnen met het produceren,” aldus Van den Broek.
Mogelijkheden voor de toekomst van chitosan
Toch ziet de onderzoeker potentie voor de toekomst. “Het staat of valt op dit moment bij de schaal en de hoeveelheid. Als we samen kunnen werken met een partij die heel veel chitosan wil afnemen, kunnen we zeker verder onderzoek doen naar duurzamere manieren van isolatie. Daar staan we dus ook voor open.”