Nieuws
Duurzame veehouderij ontstaat door pluralisme, regulering en creativiteit
‘Pluralisme, diversiteit, regulering, sociale verantwoordelijkheid en creativiteit is de oplossing voor een duurzame veehouderij van de toekomst. Het maximaliseren van de winst en massaproductie is juist niet de manier om uit de huidige crisis te komen’, zegt Simon Oosting in zijn inaugurele rede als hoogleraar en leerstoelhouder Dierlijke Productiesystemen aan Wageningen University & Research op 15 september. In zijn rede nam Oosting het op voor zijn bekritiseerde collega-wetenschappers die zich bezighouden met de stikstofcrisis.
De veehouderij is van essentieel belang voor mensen in de wereld. Dieren zorgen niet alleen voor voedsel in de vorm van vlees, eieren en melk. In sommige landen ploegen ze het land, produceren ze mest voor landbouw en fungeren ze als alternatief voor een verzekering of bank. Alleen is het steeds meer duidelijk dat we ook een prijs betalen voor het houden van koeien, varkens, kippen, maar ook dieren als vissen en marmotten. De leerstoelgroep die Oosting leidt legt zich toe op onderzoek naar duurzaamheid van veehouderij in toekomstige voedselsystemen wereldwijd.
Duurzaamheid: onverenigbare waarden
In de wetenschap wordt het begrip duurzaamheid vaak uitgesplitst in drie waarden: de sociale- en economische waarde en de waarde voor natuur en mileu. Deze waarden zijn soms moeilijk met elkaar te verenigen. Tegelijkertijd leeft in de wetenschap de gedachte dat een vraag uiteindelijk maar één uitkomst heeft. Als we zoveel mogelijk vragen beantwoorden, dan komen we uiteindelijk dichter bij ons ideaal en creëren we een betere wereld.
Alleen gaat deze redenatie in het vraagstuk van de toekomstige duurzame veehouderij met zijn onverenigbare waarden niet op, volgens Oosting. ‘Er zijn duizenden boeren die een ander soort bedrijf zijn begonnen’, zegt de hoogleraar, ‘Zorgboerderijen, biologische boerderijen, stadsboerderijen en boeren die samenwerken met burgers. Moedige mensen die een andere richting zijn ingeslagen, vaak zonder steun van de overheid, banken en grote bedrijven’.
Pluralisme en diversiteit
En dat is goed, want er is niet één pasklare oplossing om tot een duurzame veehouderij te komen, juist pluralisme en diversiteit is de crux. Oosting: ‘Al dit soort nieuwe en diverse landbouwsystemen moeten we faciliteren en gelijke kansen bieden. Op deze manier kunnen we de sociale-, economische- en natuur- en milieuwaarden mogelijk wel met elkaar verbinden’.
Oosting nam het in zijn rede ook op voor collega-wetenschappers die in de (sociale) media onder worden genomen vanwege hun rol in de huidige stikstofcrisis. Hij vindt dat wetenschappers meer stelling moeten nemen tegen dit soort populisme en meer zichtbaar moeten worden in het debat. ‘Het stikstofprobleem is het gevolg van politieke keuzes’, zegt Oosting, ‘En zeker niet het gevolg van kortzichtige wetenschap, zoals mensen hier en daar beweren’.