Nieuws
Eerste ervaringen vaste rijpaden positief
Het verhogen van het grondwaterpeil door een verhoging van het slootpeil is een maatregel om de biodiversiteit van grasland te vergroten. Met vaste rijpaden zou het nadeel van een slechtere berijdbaarheid van het perceel kunnen worden ondervangen. Het effect van het werken met vaste rijpaden in combinatie met deze maatregel wordt onderzocht op innovatiecentrum Dairy Campus. Na een jaar onderzoek lijkt het er op dat het werken met vaste rijpaden zorgt voor een iets hogere grasopbrengst.
Door peilverhoging kan er vooral op de randen van de percelen een rijkere vegetatie ontstaan. Ook weidevogels hebben baat bij een vochtige bodem. Vernatting kan echter leiden tot extra rijschade en hierdoor tot minder grasopbrengst.
Het werken met vaste rijpaden kan dit mogelijk compenseren: minder rijschade en bodemverdichting en minder weersafhankelijkheid bij bemesten, maaien en oogsten.
Bewerkingen
Binnen het systeem met vaste rijpaden worden alle bewerkingen (bemesten, maaien, schudden, wiersen, hakselen) uitgevoerd op een vast spoor met een afstand van 12 meter. (zie afbeelding 1). Tijdens het hakselen wordt de silagewagen achter de hakselaar gekoppeld omdat de afstand tussen de hakselaar en de silagewagen bij het er naast rijden op een spoorafstand van 12m te groot is om het gras in de silagewagen te blazen (zie afbeelding 3).
Binnen het reguliere systeem wordt geprobeerd om de werkbreedtes en rijmethodes zo veel mogelijk aan te sluiten bij de huidige praktijk. Het gras wordt gemaaid met een 10 meter brede maaier (zie afbeelding 2) en ook de wiersen worden op circa 10 meter afstand gelegd. Tijdens het hakselen rijdt de trekker + silagewagen naast de hakselaar (zie afbeelding 4).
Bij beide systemen wordt de drijfmest toegediend met een zodebemester van 12 meter breed, waarbij de mest wordt aangevoerd met een sleepslang.
Enkele ervaringen vaste rijpaden
Tot nu toe lukt het goed om bij elke bewerking over hetzelfde spoor te rijden bij vaste rijpaden met de trekkers en hakselaar. De automatische sturing op RTK-GPS van ons loonbedrijf Westra helpt hierbij.
Op de blokken met vaste rijpaden zijn er logischerwijs minder rijsporen, maar gedurende het seizoen zijn ze wel beter zichtbaar dan op de blokken met traditionele rijmethode (zie afbeelding 5).
In de laatste twee weken voor de eerste snede op 15 mei viel er behoorlijk veel neerslag, ca 50 mm. Dat heeft waarschijnlijk voor extra verdichting gezorgd in de reguliere blokken, want met name in de tweede snede was de opbrengst van het vaste rijpadensysteem hoger (ruim15%) dan van het reguliere.
Vaste rijpaden is dan ook bedoeld om ook onder wat nattere omstandigheden te kunnen bemesten en oogsten, zonder overmatige rijschade te veroorzaken en daarmee opbrengstverliezen en slechtere mestbenutting te vermijden.
Begin januari 2022 zijn de rijsporen nog beperkt zichtbaar. Opvallend is dat het gras in de blokken met vaste rijpaden (tussen de sporen) duidelijk groener staat dan in de blokken met de reguliere bewerkingsmethode.
Om verschillen in verdichting inzichtelijk te maken wordt in het voor- en najaar de indringingsweerstand gemeten. Hierover vind je meer in het artikel: Meten indringingsweerstand bodoem bij vaste rijpaden op Dairy Campus.
Om inzicht te krijgen in opbrengstverschillen worden per perceel van elke snede de grasopbrengsten van het deel met vaste rijpaden en traditionele systeem gewogen. Tevens worden monsters genomen voor voederwaardebepaling. In figuur 1 zijn de jaaropbrengsten van afgelopen jaar van de beide systemen per perceel en gemiddeld weergegeven. Na een jaar onderzoek zijn er nog geen significante verschillen in jaaropbrengsten tussen de beide systemen. De opbrengst van het systeem met vaste rijpaden valt in het eerste onderzoeksjaar wel iets hoger uit. (gem ca. 800 kg ds/ha).
