Nieuws
ERC grant van 2,3 miljoen voor Amazone-onderzoek van Wouter Peters
“We gaan dingen meten die nog nooit gemeten zijn in een gebied waar we nog veel te weinig van weten. Ik ben er van overtuigd dat we hiermee een belangrijke stap in het klimaatonderzoek kunnen zetten.” Dat zegt Wouter Peters in een reactie op zijn zojuist toegekende ERC-grant van maar liefst 2,3 miljoen euro voor onderzoek naar de koolstofcyclus van het Amazone-regenwoud.
Tijdens de grote droogtes in 2005 en 2010 veranderde de koolstofbalans in het Amazone-gebied van een put in een bron. Naar verwachting zullen zulke droogtes in de toekomst frequenter en intenser worden, en de vraag is wat het effect ervan zal zijn op de koolstofbalans, en dus op het klimaat. Wouter Peters: “De koolstof-klimaat-terugkoppeling is een van de grootste onzekerheden bij klimaatvoorspellingen, omdat zowel de grootte als de droogte-respons van CO2-opname bij het regenwoud niet bekend is. De hoeveelheid koolstof die gemoeid is met deze veranderingen is groot genoeg om het effect van toekomstige fossiele-brandstofemissies significant te beïnvloeden.”
Wouter Peters gaat zijn onderzoek doen samen met de universiteiten van Groningen (waar hij part-time hoogleraar is), Utrecht en Leeds, en het Instituto Nacional de Pesquisas Espaciais uit Brazilië. Het onderzoek richt zich op de vraag: ‘hoe groot is de CO2-opname door vegetatie in het Amazone-regenwoud en hoe verandert deze opname ten gevolge van droogtes?’ Deze vraag is uiterst relevant omdat het Amazonegebied een enorme hoeveelheid biomassa heeft, en daarmee ook een koolstofbalans met een heel grote opname van CO2 door fotosynthese. Maar er is ook een bijna even grote uitstoot van CO2 door het vergaan of verbranden van biomassa. De netto CO2-balans van het Amazone-gebied zal in de komende 50 jaar een belangrijke factor zijn is de wereldwijde CO2-balans.
Het gehonoreerde programma ASICA (Airborne Stable Isotopes of CO2 from the Amazon) gaat deze balans in kaart brengen door het meten van CO2 in de atmosfeer boven het regenwoud. Dit gebeurt door lucht te verzamelen vanuit kleine vliegtuigen die vanaf vijf plekken elke maand meerdere vluchten gaan uitvoeren tot zo’n 6 km hoogte boven het regenwoud. Het unieke van deze strategie is dat de CO2-opname van miljoenen vierkante kilometers regenwoud tegelijk gemeten wordt vanuit de atmosfeer, omdat signalen van het oppervlakte snel mengen in de warme en vochtige atmosfeer in de tropen. Zo’n grote schaal kan niet met een netwerk van grondmetingen bemonsterd worden vanwege de ondoordringbaarheid en de grote diversiteit van vegetatie in het gebied. Van de verzamelde luchtmonsters wordt het gehalte aan CO2 en andere broeikasgassen gemeten, evenals de verhouding van stabiele isotopen. Het integreren van alle metingen gaat via de ‘CarbonTracker’ die Wouter Peters al eerder heeft ontwikkeld (www.carbontracker.eu).
“Dit is zonder twijfel het belangrijkste onderzoek dat ik in mijn carrière tot nu toe heb mogen doen,” zegt Wouter Peters tot slot. “Naast de vrijheid en kansen die deze ERC-beurs geeft, ben ik voornamelijk razend enthousiast over de wetenschap die we gaan doen. Het onderzoek bouwt voort op onderzoekslijnen die ik, mede dankzij mijn VIDI-beurs uit 2008, de afgelopen jaren met mijn AIO’s en PostDocs heb ontwikkeld. Nu maar hopen dat ze nog even willen blijven… ”