Pro-actief in strategische netwerken voor een circulaire en klimaatneutrale samenleving

Stakeholders, zoals investeerders en beleidsmakers, moeten incentives creëren die de duurzame praktijk stimuleren en tegelijkertijd de economische haalbaarheid verbeteren. Het KB-34 project Strategische Positionering ondersteunt deze activiteiten op het gebied van circulaire economie, landbouw, klimaat en
transitieonderzoek. Activiteiten die gaan van meeschrijven aan strategische onderzoeksagenda’s in verschillende onderzoeksgebieden tot aan betrokkenheid bij EU onderzoeksbeleid en initiatieven voor toekomstige EU-projecten.

Dit is bijvoorbeeld zichtbaar daar waar onderzoekers via het OECD Food Chain Analysis Network wijzen op het belang van financiële prikkels vanuit de rijkere niet-Europese landen bij het bevorderen van duurzaamheid in de voedselproductie. Om zo de transitie naar een duurzamer voedselsysteem aanzienlijk te versnellen. Voor de Europese visserij en aquacultuur is de ontwikkeling van geavanceerde onderzoeksfaciliteiten essentieel. Door binnen het
netwerk EFARO innovatieve technologieën en methoden te integreren, kunnen deze faciliteiten bijdragen aan duurzame visserijpraktijken en de bescherming van mariene ecosystemen. De oprichting van een coalitie van Nederlandse koplopers, de Transition Coalition Food die zich richt op het ontwikkelen van een nieuw landbouw- en voedselsysteem is een ander belangrijk initiatief. Door samen te werken en kennis te delen kunnen deze partijen innovatieve oplossingen ontwikkelen die ecologisch verantwoord maar ook economisch duurzaam zijn.

Een duurzame omgeving op de langere termijn

Van weer een heel andere orde is een strategische positie binnen de Microbiome Support Association. Waardoor wetenschappers de mogelijkheid hebben om microbioomonderzoek te ontwerpen met andere stakeholders als basis voor oplossingen van maatschappelijke uitdagingen. Bij het ‘sourcen’ van biomassa voor biobased toepassingen en bio-energie is het essentieel om circulariteit te waarborgen. Onderzoekers pleiten via EERA Bioenergy voor methoden die ook rekening houden met de bodemkwaliteit, voor een gezonde en duurzame omgeving ook op de veel langere termijn. De Animal Task Force speelt een belangrijke rol in het bevorderen van innovatie binnen de Europese veehouderijsector. Door duurzame en tegelijkertijd concurrerende praktijken op de kaart te zetten kunnen onderzoekers bijdragen aan de transitie naar een meer diervriendelijke sector met daarbij ook oog voor het ecosysteem. Ook in de netwerken rondom insectenproductie zijn strategische posities van groot belang.
Onderzoekers zetten er via academische én stakeholder netwerken met branche organisaties op in om de inzet van insecten verder te versterken als bron van diervoeder maar ook voor menselijke consumptie. Omdat hierin kansen zijn voor een belangrijke bijdrage aan de voedselzekerheid maar ook aan het verkleinen van de ecologische voetafdruk van voedselproductie.

Samenbrengen van stakeholders

Onderzoekers proberen op het gebied van ecologie ook de verbinding te leggen binnen de grotere transitie-initiatieven, met daarbij het EU-partnerschap Agro Ecologie als voorbeeld. Er wordt een omvangrijk programma opgezet wat onderzoekers samenbrengt in transnationale projecten gefinancierd door de EC en nationale financiers. Eén van de doelen: door regionale voedselsystemen te integreren een bredere impact realiseren. Op bosgebied is er het Climate Smart Forestry Network, waar kennis en ervaring wordt uitgewisseld. Dit netwerk ondersteunt de EU-commissie bij de monitoringwet en adresseert relevante indicatoren voor klimaatbewust bosbeheer, wat essentieel is voor het behoud van biodiversiteit en het verminderen van broeikasgasemissies. Het KB-34 Strategic positioning project ondersteunt dit jaar ook de organisatie van een bijeenkomst op
het gebied van voedselveiligheid om zo de vorming van een Europees netwerk te ondersteunen. Samenwerking van producenten, voedselautoriteiten, beleidsmakers en wetenschappers is cruciaal om een veilige en duurzame voedselvoorziening te waarborgen. De werkgroep Life Cycle Initiative Biogene Carbon biedt waardevolle input voor beleidsmakers. Hun focus op het verminderen van broeikasgasemissies door het vervangen van fossiele producten door biobased alternatieven vormt een essentiële basis voor duurzame beleidsvorming en implementatie. Een project met een andere invalshoek tenslotte is het ESA Strategy Paper over Circular Economy & Sustainable Living in Space and on Earth
(ESA-SPACE) wat behalve Europese en nationale netwerken over ruimtelandbouw ook publieke zichtbaarheid genereert (zoals op de Dutch Design Week) van innovatieve ideeën die gaan over de teelt van voedsel op Mars die ook in te zetten zijn voor toepassingen op aarde.

Het projectteam van KB34 Strategic Positioning heeft informatie over de strategische netwerken, hun betrokkenheid, en de resultaten en verwachtte impact samengevat in een set van presentaties:

• Project overview (Christine Bunthof, project coordinator)
• European Fisheries and Aquaculture Research Organisations (Luc van Hoof, WMR)
• Animal Task Force (Hans Spoolder, WLR)
• European Energy Research Alliance Bioenergy (Wolter Elbersen, WFBR)
• ESA and national space research networking on circularity and food production (Wieger Wamelink, WENR)
• Microbiome Association (Annelein Meisner, WPR)
• Partnership Agroecology (Abigail Muscat, CSA / Anne van Doorn, WENR / Jan Hassink, WPR)
• Transition Coalition Food (Anne-Charlotte Hoes, WECR)
• OECD Food Chain Analysis Network (Koen Boone, WECR)
• Networks on insect production (Teun Veldkamp, WLR)
• European Climate Smart Forestry Network (Gert-Jan Nabuurs, WENR)
• Food Safety meeting and network building (Stefan van Leeuwen, WFSR)
• UNEP LCI Biogenic Carbon working group (Iris Vural Gursel, WFBR)