Nieuws

Vermaarde WUR-eredoctor M.S. Swaminathan overleden

article_published_on_label
11 oktober 2023

Monkombu Swaminathan is op 28 september op 98-jarige leeftijd overleden in India. Hij kwam in 1949 studeren in Wageningen en ontving in 1988 een eredoctoraat van WUR, omdat hij in de tussentijd een belangrijke bijdrage leverde aan bestrijding van de armoede in India als grondlegger van de ‘groene revolutie’.

Time Magazine noemde hem in 1999 een van de twintig meest invloedrijke Aziaten van de twintigste eeuw. Samen met de Amerikaan Norman Borlaugh legde hij met plantenveredeling de basis voor de ‘groene revolutie’, waarbij de landbouwproductiviteit in veel Aziatische landen in de zestiger en zeventiger jaren sterk toenam. Maar toen Borlaugh in 1970 de Nobelprijs voor de Vrede ontving voor dit werk, betwistte Swaminathan de duurzaamheid van deze groene revolutie. Hij wees op het overdadig gebruik van kunstmest en chemische gewasbescherming die het milieu aantastte en de biodiversiteit bedreigde. Toen hij in 1987 de eerste World Food Prize ontving, pleitte Swaminathan voor een duurzame ‘evergreen revolution’ om de milieuproblemen van intensieve landbouw tegen te gaan.

Student in Wageningen

In een mooi eerbetoon beschreven Louise Fresco en Rudy Rabbinge in 2015 in het magazine Vork hoe prof. M.S. Swaminathan in 1949 als 24-jarige student aankwam op station Ede-Wageningen om onderzoek te doen aan de genetica van de aardappel. Hij kijkt om zich heen of iemand hem komt ophalen, waarop een lange man zijn enorme koffer grijpt. ‘’‘Een kruier’, denkt de jongeman, en voelt zich meteen een beetje gegeneerd. Hij is net uit Engeland gekomen en heeft nog geen kans gezien om zijn Britse ponden om te wisselen voor Nederlandse guldens. Hoe gaat hij die kruier een fooi geven? Zijn verlegenheid trotserend vraagt hij de man hoe hij in Wageningen kan komen bij professor Prakken. Waarop de man zegt: „Ik ben professor Prakken.” De verlegenheid van de jongeman slaat om in verbijstering. In het land waar hij vandaan komt, is het ongehoord dat een wereldvermaarde hoogleraar een jonge assistent van de trein komt halen en dan ook nog zijn koffer draagt.’’

Na een jaar in Wageningen vertrok Swaminathan naar Cambridge in Engeland voor zijn PhD, waarna hij een postdoc-positie kreeg aangeboden aan de University of Wisconsin, nog steeds met de genetica van de aardappel als zijn belangrijkste onderzoeksthema. Terug in India verschuift hij zijn wetenschappelijke aandacht naar rijst en tarwe, en dan met name naar het vergroten van de harvest index – het eetbare deel. Zo kwam hij in contact met Norman Borlaugh die hier onderzoek naar deed met tarwe. Borlaugh introduceerde tarwezaad bij Swaminathan die zorgde voor een verdubbeling van de oogst, waarop de hongersnood in India snel werd overwonnen.

Evergreen Revolution

De Indiase hoogleraar wees er daarna al snel op dat veredeling maar een deel van de oplossing van het voedselvraagstuk was en dat overmatig gebruik van water leidde tot verzilting van de bodem en overmatig gebruik van kunstmest en pesticiden leidde tot milieuproblemen. Daarop bepleitte hij een Evergreen Revolution. Kern daarvan was de farming systems benadering die het boerenbedrijf in een sociale, economische, culturele en ecologische omgeving plaatste. Deze benadering van Swaminathan werd ook in Wageningen gebruikt en onderwezen.

Swaminathan werd directeur van het internationale onderzoekinstituut IRRI en zette de M.S Swaminanthan Research Foundation in India op. In 1988 ontving hij een eredoctoraat in Wageningen voor zijn uitmuntende werk en grote impact.

masterclass_2_Swaminathan.JPG

In 2014, op 88-jarige leeftijd, gaf hij een lezing aan PhD-studenten en alumni in Wageningen over duurzame landbouw met behoud van biodiversiteit. Daarin stelde hij overigens wel dat de productiviteit per hectare omhoog zal moeten in grote delen van de wereld om voldoende voedsel op schaars bouwland te produceren.