Nieuws

WHO-rapport: Europa heeft urgent behoefte aan integrale herziening van haar gezondheidszorg, toezicht en beleid

article_published_on_label
10 september 2021

Als de pan-Europese regio klaar wil zijn voor de volgende pandemie, moeten landen met spoed hun zorg-, surveillance- en beleidssystemen veranderen. Dit is een van de belangrijkste conclusies uit het rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO, die de wijze waarop 53 landen de coronacrisis hebben aangepakt tegen het licht hield. Volgens het rapport werden herhaalde waarschuwingen omtrent een wereldwijde pandemie vanuit de wetenschappelijke gemeenschap in de wind geslagen, waardoor de wereld niet voorbereid was toen het virus voor het eerst de kop op stak aan het eind van 2019.

Prof. dr. ir. Louise O. Fresco, voorzitter van de raad van bestuur van Wageningen University & Research (WUR), maakte deel uit van de Pan-Europese commissie voor Gezondheid en Duurzame Ontwikkeling in dit WHO-rapport. De commissie heroverwoog beleidsprioriteiten in het licht van pandemieën. Fresco leidde de werkgroep van de commissie en riep op tot het samenbrengen van kennis of het gebied van mens, milieu en dier op een Pan-Europees en mondiaal niveau. Als deze domeinen worden samengebracht zal de wereld niet alleen sneller op toekomstige pandemieën kunnen inspelen, ze kunnen wellicht zelfs voorkomen worden.

Oplossingen op nationaal niveau zijn niet voldoende

De eerste reflexmatige reactie van veel landen op de pandemie was het sluiten van geografische en economische grenzen, aldus het WHO-rapport. ‘Landen reageerden geïsoleerd zonder rekening te houden met de impact op andere landen. COVID-19 heeft echter aangetoond dat oplossingen op nationaal niveau onvoldoende zijn als het gaat om de verspreiding van besmettelijke ziekten in een geglobaliseerde wereld waarin iedereen met elkaar verbonden is. Dit soort crises kunnen alleen effectief worden aangepakt via gecoördineerd, internationaal beleid.’

Beleidsaanpak

Het WHO-rapport stelt verder dat uiteenlopende en verkeerde beleidsbeslissingen ertoe hebben geleid dat de effecten van COVID-19 voortduren en ook catastrofaal zijn. ‘Met meer dan 1,2 miljoen doden alleen al in de Europese regio (en meer dan 4 miljoen wereldwijd), en een ongekende economische terugval waarbij de economische crisis van 2008 in het niet valt is het essentieel dat we van onze fouten leren, want we kunnen ons niet veroorloven ze te herhalen.’

Het rapport noemt 4 topprioriteiten ten aanzien van het voorbereiden op een pandemie:

  • Het voeren van een ‘One Health’ beleid, waarin de onderlinge verbondenheid van de gezondheid van mens, dier en milieu erkend wordt.
  • Pak de door de pandemie blootgelede diepgewortelde ongelijkheid aan op het gebied van gezondheid, maatschappij, economie en gender.
  • Investeer in innovatie, data verzameling en robuuste nationale gezondheidssystemen.
  • Verbeter het regionale en mondiale gezondheidsbeleid, op basis van hetgeen tijdens de coronapandemie geleerd is.

One Health

In het WHO-rapport staat het One Health concept centraal: ‘Het erkent de onderlinge verbondenheid van mensen, dieren, planten en hun gezamenlijke omgeving. Als één onderdeel van One Health bedreigd wordt, zijn ook de andere onderdelen in gevaar. Menselijk handelen zoals boskap, handel in, en consumptie van, wild, en internationale reizen worden aangewezen als de oorzaak van het ontstaan van SARS-CoV-2 en hebben bijgedragen aan de wereldwijde verspreiding ervan. Als we nu niet bijsturen, zien wij en onze nakomelingen, een onzekere toekomst tegemoet.’

Voorbereid op een pandemie

Wageningen University & Research heeft zowel nu als in het verleden vanuit de wetenschap beleidsmakers gewaarschuwd voor pandemieën zoals COVID-19. Eerder dit jaar kondigde WUR de vorming van ERRAZE@WUR aan, in essentie een One Health initiatief op mondiaal niveau. Binnen het ERRAZE@WUR (Early Recognition and Rapid Action in Zoonotic Emergencies) onderzoeks- en investeringsraamwerk, werken onderzoekers vanuit verschillende disciplines samen om de wetenschappelijk basis te leggen die nodig is om toekomstige pandemieën te beperken en voorkomen.

Nederland kan nu actie ondernemen

Nederland heeft een uitstekende uitgangspositie om actie te ondernemen naar aanleiding van het rapport. De regering kan daarin steunen op de expertise van WUR en de Center for One Health (NCOH), en One Health opnemen in haar beleid.

Finding Answers Together

Met dit initiatief wil WUR beleidsmakers en beslissing nemers, en daarmee de maatschappij als geheel, ondersteunen in het voorkomen van toekomstige pandemieën en het beperken van de impact daarvan. Wageningen University & Research nodigt partners en andere organisaties uit om zich aan te sluiten bij het nieuwe ERRAZE@WUR raamwerk en zo samen tot oplossingen te komen.