Project

Het kasdek van morgen; vandaag

Het ideale kasdek combineert een zeer hoge transmissie met een zeer hoge isolatiewaarde zodat energieverliezen worden geminimaliseerd en een weg wordt geëffend naar een fossielvrije rendabele kasteelt. Tot nu toe konden hoge transmissies en isolatie echter niet goed samen worden gerealiseerd: hoe hoger de isolatie, hoe lager de transmissie en vice versa. Recente onderzoek ontwikkelingen in het KaE-project Zonder emissie naar hoge transmissie hebben het mogelijk gemaakt om een industrieel prototype van helder glas te vervaardigen die een dubbele AR-coating combineert met lage thermische emissiviteit. Simulaties geven een hoger energiebesparingspotentieel aan dan een transparant scherm. Hiermee is dus een belangrijke stap te zetten naar teeltconcepten voor intensive niet belichte teelten waarbij de warmtevraag richting de 12 m3/m2 ae kan gaan. In het project het kasdek van morgen wordt in een proof off principle test een niet belichte tomatenteelt onder dit type kasdek vergeleken met een teelt onder standaard glas.

Dit project is het vervolg op een eerder door KaE gefinancierd project: Zonder emissie naar hoge transmissie. Het project Zonder emissie naar hoge transmissie is afgerond met  veelbelovende resultaten.  Er zijn zowel industriële als een experimentele demonstratieglasplaten geproduceerd en doorgemeten in het lichtlab waaruit bleek:

  • Dat een zeer lage emissiviteit en dubbele AR-lagen goed te combineren zijn.
  • Deze glazen zijn gesimuleerd met Kaspro en vergeleken met de prestaties van glas met aan twee zijden AR en welke een normale hoge emissiviteit heeft. Simulaties werden uitgevoerd zonder schermen, met één en met twee schermen, om een breed scala aan scenario's te dekken en een tomatengewas zonder assimilatiebelichting werd gebruikt als een voorbeeld van een energie intensief gewas.
  • De resultaten van de simulatie in termen van energieverbruik, opbrengstvoorspelling en gebruik van andere bronnen werden gecombineerd in een kosten-batenanalyse en een gevoeligheidsanalyse voor aardgasprijs en glasprijs werd uitgevoerd. Hieruit bleek duidelijk dat dit type nieuw glas competitief is in vergelijking met de combinatie van referentieglas en een energiebesparend scherm, voor de huidige aardgasprijzen, en zelfs meer als aardgas in de toekomst in prijs stijgt. Dit komt doordat dit glas volgens de simulaties 5 m3/m2 per jaar extra op aardgas kan besparen in deze teelt, in combinatie met één of twee energiebesparende schermen, ten opzichte van een referentieglas met één of twee energiebesparende schermen.

Voordat dit glas praktijkrijp is, is experimenteel onderzoek vereist om:

  • Optimalisatie van de optische eigenschappen van het glas om een nog gunstiger lage emissie te verkrijgen met een hogere hemisferische transmissie.
  • Combinatie van een laag emissievermogen en dubbele AR in een diffuus glas te maken.
  • Testen van het uiteindelijke resulterende glas in een kascompartiment dat gebruik maakt van de modernste teelttechnieken met technologie voor minimaal energieverbruik volgens De Nieuwe Telen principes in een teeltconcept. Dit betekent:
    • Gebruik van twee energiebesparende schermen, in combinatie met zowel het referentieglas als de nieuwe low- glas.
    • Gebruik van een actief ontvochtigingsysteem voor terugwinning van latente warmte.
    • Telen volgens de principes van HNT.

In de test vindt evaluatie plaats van optimaal low- hightech glas tegen een state of the art referentie dubbel AR glas met normale emissie in twee kasafdelingen van 144 m2 bij een niet belichte tomatenteelt.

  • één compartiment van 144 m2 wordt bedekt met het nieuwe prototype van low--glas en één aangrenzend compartiment met een dubbel AR-referentieglas, beiden voorzien van 2 beweegbare horizontale schermen en monitor en vergelijk:
    • Microklimaat onder en boven het scherm/ de schermen (temperatuur, relatieve vochtigheid en PAR (direct onder het glas en op gewasniveau), substraattemperatuur etc.
    • Productiviteit (opbrengst per oppervlakte-eenheid) en kwaliteit.
    • Energieverbruik voor verwarming en ontvochtiging en de balans gedurende het teeltjaar.
    • Latente warmte die wordt gewonnen door het ontvochtigingsysteem. Condensatiestroom uit de luchtbehandelingskast.
    • CO2-gebruik, dosering strategie volgens resultaten project CO2 dosering met beperkte en grote stap omlaag: demonstratieproeven bij tomaat
    • Glastemperatuur, netto straling en PAR-metingen.

Publicaties