KD-2024-038_Routekaart kiwikuil - BO-43-119.01-085

De Nederlandse boomkorvisserij op tong kent een hoge bijvangst van ondermaatse vissen die bij terugzet in zee een verminderde overlevingskans hebben. Dit leidt tot onwenselijke visserijsterfte van ondermaatse vis, wat haaks staat op het behalen van de doelen uit het Gemeenschappelijk Visserijbeleid en de milieuwetgeving van de Unie. De verminderde overlevingskans wordt onder andere veroorzaakt doordat vissen beschadigd en uitgeput raken in de turbulente omstandigheden in het net. Deze turbulentie kan voorkomen worden door de tunnel en kuil van netwerk te vervangen door het zogenaamde Modular Harvesting System (MHS), beter bekend als de kiwikuil. De Kiwikuil is een membraanachtige  buis van zeildoek met ontsnappingsgaten. Onder water gaat de Kiwikuil door de waterdruk open staan en ontstaat een omgeving waarin de stroomsnelheid geleidelijk afneemt totdat het water in het achterste gedeelte helemaal stil staat. Hierdoor ontstaat een niet turbulente omgeving waarin de vissen veel minder uitgeput en beschadigd worden tijdens het vangstproces.

In de tongvisserij met de boomkor zijn vanaf 2022 zes weekreizen gedaan met het Nieuw-Zeelandse kiwikuil concept met als resultaat een betere kwaliteit van de marktwaardige vis en een hogere overlevingskans van in zee teruggezette ondermaatse schol ten opzichte van de reguliere kuil van netwerk (uitkomsten overheidsopdracht Discard Overleving Schol Tong Tarbot (DOSTT), medegefinancierd uit het EMFAF). Daarnaast heeft dit concept bij verdere ontwikkeling van de ontsnappingsopeningen dankzij de veel lagere watersnelheden de potentie om soort specifieke selectiviteit te ontwikkelen op basis van verschillen in gedrag en vorm van de doelsoorten en ongewenste bijvangst. Het concept kan behalve in de boomkor visserij ook in andere (Europese) visserijen worden toegepast. Daarvoor moet per visserij vastgesteld worden welke voordelen het concept kan bieden, welke vormen en afmetingen de openingen moeten krijgen (visserijtype specifiek kiwikuil ontwerp). Ook moet gekeken worden of en zo ja hoe de verwerking van de vangsten aan boord van het schip beter ingericht kan worden om de goede conditie waarin de vis dankzij de kiwikuil aan boord komt behouden blijft. In dit project wordt een routekaart gemaakt voor de toepassingsmogelijkheden en voordelen van het Kiwikuil concept in de verschillende Nederlandse en Europese visserijen. Daarnaast wordt er binnen deze routekaart uitgewerkt welk traject er nodig is per visserij om het kiwikuil concept uit te rollen in de diverse commerciële visserijen. Een vismethode zonder maaswijdtes is nog geen onderdeel van de Technische Maatregelen Verordening (TMV). De routekaart draagt bij aan het inzichtelijk maken van de stappen benodigd om een vismethode met ‘openingen’ op te nemen in de TMV.