Project
Ontwikkeling toolbox/afwegingskader voor verwaarding nieuwe gewassen
De eiwittransitie en verduurzaming van de Nederlandse landbouw/voedselproductie, met zoveel mogelijk in stand houden van toegevoegde waarde en bijdrage aan voedselvoorziening, vergen verschillende technische ontwikkelingen (zoals veredeling, proces- en productontwikkeling). Het kiezen van prioriteiten is daarbij essentieel: welke eiwitrijke gewassen en verwerkingsroutes zijn het meest-belovend voor Nederland. Daarbij gaat het o.a. om kwaliteit: voedingskwaliteit (voedingswaarde, veiligheid) en technische functionaliteit (t.b.v. smaak en textuur).
Daarnaast ook duurzaamheid (waaronder beperking van emissies van broeikasgassen en stikstof en afhankelijkheid van water), het maximaliseren van totale waarde (gewas- en eiwitopbrengst per hectare, verbetering proces-efficiënties, totale verwaarding van het gewas, zo hoogwaardig mogelijk) en een positieve business case. Het kiezen van prioriteiten in Nederland dient bij voorkeur gebaseerd te worden op een integraal overzicht van de mogelijkheden, beperkingen en trade-offs per gewas/product. Dit onderzoek wordt beperkt tot gewassen die in Nederland nog niet rendabel en/of nieuw zijn maar waarvan wel bekend is dat die robuust te maken zijn in de Nederlandse teeltomstandigheden qua bodem en teeltomstandigheden.
In het hier beoogde onderzoek wordt een integraal toolbox/afwegingskader ontwikkeld voor bestaande en nieuwe bewezen kansrijke eiwitrijke gewassen voor humane consumptie. Deze belicht per gewas de volgende indicatoren/facetten:
- landbouwkundige vereisten (zoals geschiktheid voor bodemcondities en waterbehoefte),
- landbouwkundige waarde (zoals bijdrage aan bodemkwaliteit, stikstofbehoefte van het gewas zelf én van het volggewas het jaar erop),
- opbrengsten van teelt (kg voedselcomponent per hectare, kg eiwit per hectare, anti-nutritionele componenten, nevenproducten, kwalitatieve beschrijving van technische functionaliteit),
- na-oogstbehandelingen, fractioneren en verwerking (typische rendementen van procesroutes naar hoofdproduct en bijproducten, effect op voedingswaarde en technische functionaliteit, waar belanden anti-nutritionele componenten, toepassingsmogelijkheden),
- externe impacts (zoals emissies van stikstof en broeikasgassenschattingen per kg gewasopbrengst, per kg eiwitopbrengst in teelt en per kg eiwit in voedseltoepassing); effecten op stikstofvraagstuk,
- innovatiekansen in teelt, processing en voedseltoepassingen + effecten op bovenstaande indicatoren; hierin komen ook synergieën en trade-offs tot uiting,
- economisch perspectief: kansen voor een sluitende businesscase; waarde-generatie; ketenorganisatie.
Daarmee biedt het een integraal overzicht van ‘eiwitrijke gewassen’, bottlenecks en kansen voor de eiwitrijke gewassen.
Het onderzoek bouwt voor op voortschrijdende wetenschappelijke inzichten t.a.v. gewassen en processing (zoals EU-BRISK, TIFN-Sustainable Ingredients, diverse onderzoeken bij WPSG, WU-Levensmiddelenproceskunde, ook andere gepubliceerde inzichten).