Project

Verhogen van lichtbenutting onder LED/Lagere LBE onder LED: wat is het probleem en wat is de oorzaak?

Om te achterhalen in welke mate en waarom de lichtbenuttingsefficiëntie (LBE) voor gewasproductie onder LED-belichting lager is dan onder SON-T worden een probleemanalyse (WP1) en een kasproef uitgevoerd (WP2) met daarin belangrijke verdiepende metingen (WP3).

WP1: De probleemanalyse richt zich op de gewassen tomaat, komkommer en gerbera. Op basis van bestaande informatie, teeltgegevens (lichtsom, klimaat, productie), en gesprekken met telers en adviseurs wordt in kaart gebracht hoe groot het probleem is, en door welke omstandigheden de LBE lijkt te worden beïnvloed. Daarbij is ook aandacht voor eventuele andere kwaliteitsproblemen onder LED in de praktijk. De leerpunten worden meegenomen in de kasproef (WP2).

WP2: Kasproef in drie proefkassen met tomaat onder SON-T (200 µmol/m2/s), full-LED (320 µmol/m2/s) en hybride (320 µmol/m2/s). SON-T is de referentie en daarbij wordt een hoge LBE verwacht. Full-LED is de tegenwoordige standaard met de LBE-problemen. Bij hybride is de lichtsom gelijk aan full-LED, met wel een aandeel stralingswarmte van SON-T. De proef wordt met een modern en liefst virusresistent ras uitgevoerd van september 2025 tot mei 2026. In de kasproef worden klimaat, productie en LBE bijgehouden. Om verschillen te verklaren wordt via een reeks meting stap voor stap geanalyseerd ‘waar het lek zit’: in de aanmaak van assimilaten (fotosynthese, berekening assimilatie op gewasniveau) en/of in de verdeling van assimilaten (verhouding generatief/vegetatief, percentage drooggewicht). Aanvullend worden metingen gedaan om te verklaren waarom verschillen in assimilatie of verdeling van assimilaten kunnen ontstaan: verdamping, verticale klimaatprofielen, nutriëntenopname, Het achterhalen van de oorzaak is het begin van een oplossing. Behalve voor de LBE is er ook aandacht voor vruchtkwaliteit (wankleur).

WP3: Verdiepende metingen in de kasproef. Suikerophoping in bladeren zou een oorzaak kunnen zijn van een lagere LBE. Daarom wordt uitgebreid gemeten of suikers ophopen, wanneer, en in welke bladeren. Dit wordt gecorreleerd aan anthocyaanvorming (roodverkleuring). Genexpressie kan verklaren waarom suikers ophopen in bladeren.

Het belangrijkste is dat er een zo zuiver mogelijk vergelijk zal zijn tussen de drie proefkassen. Daarbij zal de balans moeten worden bewaard tussen zo gelijk mogelijke teeltomstandigheden (behalve de belichting) en gezond verstand op basis van ervaring. De BCO wordt intensief bij de proef betrokken.

Publicaties