Publicaties

Eindrapportage Droogstand op Maat - Fase 1

Eindrapport fase 1:
Verkorten van de droogstand van melkvee: effecten op vervetting en persistentie, uiergezondheid, dierenwelzijn, melkproductie, economie en milieu. Knegsel, A.T.M. van, Hoeij, R.J. van, Kok, A. (2018)

Verkorten of weglaten van de droogstand heeft geringe gevolgen voor economie en milieu, en biedt mogelijkheden om welzijn en gezondheid van koeien met een goede uiergezondheid verder te verbeteren.

Uit eerdere studies is bekend dat het verkorten of weglaten van de droogstand een positief effect heeft op de energiebalans, stofwisseling, en vruchtbaarheid van koeien na afkalven, vergeleken met een conventionele droogstandslengte van 6 tot 8 weken (zie resultaten van het eerdere project WHYDRY). Daarmee is het verkorten of weglaten van de droogstand potentieel een interessante strategie om gezondheid en welzijn van melkvee te managen en resulteert het mogelijk ook in een verlenging van de levensduur. Er waren echter een aantal vragen ten aanzien van het verkorten of weglaten van de droogstand die relevant zijn voor toepassing in de praktijk. Deze vragen waren ten aanzien van de optimale rantsoensamenstelling, en gevolgen voor uiergezondheid, totale melkproductie, dierenwelzijn, inkomen en broeikasgasemissies. Bovendien was onduidelijk welke koekenmerken de melkproductie en diergezondheid na een verkorte of geen droogstand bepalen.

De doelen van het project ’Droogstand op Maat’ waren 1. Antwoord te geven op bovengenoemde vragen (fase 1), en 2. De (verkorte) droogstandsstrategie te optimaliseren en toepasbaar te maken voor de Nederlandse melkveehouderij (fase 2). Fase 1 is in juni 2018 afgerond in de vorm van de rapportage ‘Droogstand op Maat’, die nu beschikbaar is op de projectpagina van Droogstand op Maat. De hoofdstukken zijn gebaseerd op een experiment onder gecontroleerde omstandigheden op Dairy Campus in Lelystad; en op onderzoek bij een netwerk met 16 Nederlandse melkveehouders welke doelbewust de droogstand verkorten of weglaten voor ten minste een gedeelte van hun koeien. In de discussie van de rapportage wordt een beslisboom gepresenteerd, om voor elke koe een optimale droogstand te kiezen. Deze beslisboom is het uitgangspunt van fase 2, en wordt momenteel geëvalueerd op Dairy Campus in Leeuwarden.

Concluderend na fase 1 van Droogstand op Maat kan gesteld worden dat de gevolgen van het verkorten of weglaten van de droogstand voor economie en milieu relatief klein zijn (-12 en -16 euro per koe per jaar). De gevolgen zouden gecompenseerd kunnen worden door een verlaging van de ziekte-incidentie of verlenging van de levensduur van de koeien. Bovendien zijn de gevolgen voor het gedrag van de koeien positief met een verbetering van de voeropname en langere ligduur in vroege lactatie. Aandachtspunt blijft de verhoging in celgetal ten gevolge van het weglaten van de droogstand. Advies blijft daarmee om koeien met een verhoogd celgetal of verleden met periodieke celgetalverhogingen een droogstand te geven en te behandelen met droogzetantibiotica. Verder zijn er mogelijkheden om het rantsoen aan te passen aan de kortere of weggelaten droogstand, om daarmee de conditie van de koeien te verbeteren of mogelijk persistentie van de lactatiecurve te ondersteunen. Koekenmerken zoals leeftijd, productieniveau en uiergezondheid bij droogzetten bepaalden mede de melkproductie en uiergezondheid van koeien na verschillende droogstandslengten en kunnen gebruikt worden voor de ontwikkeling van een beslisboom voor het bepalen van het optimale droogstandsmanagement voor individuele koeien.

Droogstand op Maat is onderdeel van de Publiek-Private Samenwerking ‘Duurzame Zuivelketen’ en wordt gefinancierd door ZuivelNl en Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.