Nieuws

"Nederland moet voortrekkersrol blijven vervullen in de landbouw"

article_published_on_label
9 november 2022

Door de stikstofcrisis lijkt het alsof het niet goed gaat met de Nederlandse landbouw. En dat is raar, vindt buitengewoon hoogleraar Leo den Hartog, want voor de hele wereld loopt Nederland voorop in deze sector. ‘Neem bijvoorbeeld het terugdringen van het antibiotica gebruik in de veehouderij met ruim zeventig procent’, stelt Den Hartog, ‘Iedereen kijkt er naar hoe wij dat voor elkaar hebben gekregen’. Na een carrière van ruim veertig jaar bij de overheid, Wageningen University & Research en het bedrijfsleven is de diervoedingsexpert met pensioen.

Als er iemand weet hoe er in de wereld naar Nederland wordt gekeken is het Leo den Hartog (67) wel. De laatste twintig jaar was de geboren Brabander onderzoeksdirecteur bij diervoerfabrikant Nutreco en in die functie heeft hij onderzoekscontracten afgesloten met meer dan honderd universiteiten verdeeld over alle continenten. Naast Nutreco en zijn werk voor de WUR heeft hij talloze adviserende-, bestuurlijke- en toezichthoudende functies vervuld bij onder meer de Raad voor Dierenaangelegenheden. Ook nu hij met pensioen is heeft Den Hartog nog ‘een stuk of tien, schat ik’ commissariaten en bestuursfuncties.

De wereld voeden

Naast het terugdringen van het antibioticagebruik zou Nederland ook een voorbeeldrol moeten vervullen in de opgave om in de komende jaren op efficiente manier de groeiende wereldbevolking te blijven voeden, meent Den Hartog. Er komen steeds meer mensen bij en bovendien stijgt de welvaart, waardoor de vraag naar vlees, vis, zuivel en eieren alleen maar zal stijgen. Den Hartog: ‘De wereld moet de komende dertig jaar meer voedsel produceren dan de afgelopen zes duizend jaar samen’.

Voor een efficient gebruik van alle resources is het belangrijk om de verspilling van voedsel terug te dringen. Denk bijvoorbeeld aan het weggooien van voedsel en aan overconsumptie. Daarnaast moet de zogenaamde yield gap worden verkleind, het gat tussen de productie onder optimale omstandigheden en wat er in de praktijk wereldwijd wordt gerealiseerd.

Voortrekkersrol

Dieren spelen volgens Den Hartog een cruciale rol in de voedselvoorziening, omdat zij bijproducten en ruwvoedergewassen kunnen omzetten in hoogwaardige voedingsproducten. Den Hartog zou graag zien dat Nederland een vootrekkersrol vervult in de ontwikkeling van een maatschappelijk gewaardeerde en economische rendabele veehouderij. Om daar te komen heeft hij op persoonlijke titel een tienpuntenplan opgesteld.

Die voortrekkersol is nu niet bepaald prioriteit. Door de stikstofcrisis hebben de veehouderijsectoren wel wat anders aan het hoofd. Volgens Den Hartog snakt men naar duidelijkheid en een consistent beleid

Holistische en integrale aanpak

De buitengewoon hoogleraar zou graag zien dat er de komende jaren een holistische en integrale aanpak komt. ‘We hebben te veel maatregelen genomen zonder naar het grotere geheel te kijken’, legt Den Hartog uit. ‘We hebben bijvoorbeeld de legbatterijen verboden. Een goede zaak vanuit het oogpunt van dierenwelzijn, alleen hebben we er wel een fijnstofprobleem voor terug gekregen’.

Een integraal beleid is misschien niet gelukt, in een carrière van ruim veertig jaar is er wel degelijk een hoop ten goede veranderd. Naast het terudringen van het antibioticagebruik is ook het dierenwelzijn er enorm op vooruit gegaan, de voedselveiligheid is heel erg verbeterd en zelfs de uitstoot van allerlei emissies is door verdere efficiëntieverbetering sterk terug gedrongen.

Leo den Hartog. Foto: Raad voor Dierenaangelegenheden
Leo den Hartog. Foto: Raad voor Dierenaangelegenheden