Gezonde en veilige voedselsystemen
Als we aan eten denken, denken we aan plezier, smaak en aangenaam gezelschap. Daarnaast nemen zorgen over onze voedselconsumptie toe. Onze voedselproductie moet duurzamer en veerkrachtiger. Het voedselsysteem wordt beïnvloed door een reeks factoren als gevolg van de klimaatverandering, de achteruitgang van de biodiversiteit of mechanismen in handel en hulpbronnen, wat resulteert in nieuwe risico's en kwetsbaarheden. Deze grote vraagstukken met een hoge urgentie en complexiteit vereisen een multidisciplinaire aanpak om oplossingen en collectieve acties te creëren.
Het onderzoeksprogramma 'Healthy & Safe Food Systems' is verlengd. Ook de komende jaren ontwikkelt het de kennis om voedselproducten duurzamer en gezonder te maken en om inzicht te vergaren over gevolgen van transities in ons voedselsysteem, die zijn gerelateerd aan duurzaamheid, gezondheid en veiligheid. Èn om consumentengedrag en -keuzes beter te begrijpen en strategieën te bedenken om het maken van duurzame keuzes te faciliteren. Onze onderzoekers werken via een systeembenadering, waarbij tegelijkertijd met meerdere facetten uit het voedselsysteem rekening wordt gehouden, zoals producten, productie en consumptie, keuzes en gedrag. De drie multidisciplinaire thematische subthema’s binnen het onderzoeksprogramma houden allemaal rekening met deze meerdere invalshoeken. Duurzaamheid en veerkracht van het voedselsysteem is daarbij een basis.
Thema 1: Gezondheid versterken door voeding; Op gezondheid en duurzaamheid geïnspireerde voeding
Duurzame en gezonde voeding is een belangrijk aspect voor menselijke vitaliteit. De alom voorhanden zijnde energierijke, suikerrijke en vetrijke voedingsmiddelen in geïndustrialiseerde landen samen met een moderne levensstijl maakt gezond eten moeilijk. Met overgewicht, (morbide) obesitas en uiteindelijk sterfte als gevolg. Het doel van dit subthema is om inherent duurzame en gezonde voedingsproducten mogelijk te maken, de link tussen gezondheid en voeding beter te begrijpen en consumenten in staat te stellen om zich in te zetten voor positieve langetermijnsveranderingen.
Thema 2: Voedselveiligheid en traceerbaarheid
In volledig circulaire systemen of in transities naar meer plantaardige diëten is het van cruciaal belang dat antinutritionele of toxische componenten niet in de loop terecht komen of blijven. Dat geldt ook voor het ontstaan van nieuwe chemische, microbiële verontreinigingen of allergenen die de veiligheid van het voedselsysteem in gevaar brengen.
Daarnaast is het beschikbaar zijn van informatie over samenstellingsaspecten, objectieve duurzaamheidsparameters en gezondheidseffecten van groot belang. Deze informatie kan bijdragen aan de keuzes van de consument en de noodzakelijke transitie naar een meer plantaardig dieet stimuleren, ondersteunen en forceren.
Doel van dit subthema is het ontwikkelen van methodologieën en strategieën om de veiligheid van producten in voedselsystemen in transitie te waarborgen en ervoor te zorgen dat de consumenten op een gemakkelijkere manier goed geïnformeerde keuzes kunnen maken voor veilige, gezonde en duurzame voedselproducten.
Thema 3: Voorbereid op opkomende risico's in voedselsystemen in transitie
Wereldwijde veranderingen, waaronder klimaatverandering, biodiversiteitsverlies en opkomende ziekten, treffen de productie van gewassen en vlees. Het is van groot belang om nieuwe opkomende veiligheidsrisico’s in ons voedselsysteem door transities naar circulaire productiemethoden of nieuwe primaire biologische of duurzame bronnen te onderzoeken.
Het doel van dit subthema is om de bronnen van risico's, hotspots en veerkrachtfactoren bij veranderende voedselsystemen en voedselsystemen in transitie beter te begrijpen, strategieën en methodologieën te ontwikkelen voor (onsite) analyse en eliminatie, en om de paraatheid te verbeteren. Dit is een essentiële ondersteuning voor een veilige invoering van deze transities.
In dit onderzoeksprogramma werkt Wageningen Research (WR) samen het Ministerie van LNV en het bedrijfsleven aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Voor de uitvoering ontvangt WR financiële middelen van LNV.
Uitgelichte projecten:
-
1.1 Inherently safe and healthy food products
The world is confronted with a large amount of food related issues. An alarming increase of overweight, obesity and food-related diseases coexist with... -
1.2 Novel technologies measure health risk/benefit effects
Despite various public health campaigns, consumers generally have low compliance to dietary recommendations and guidelines, resulting in suboptimal... -
1.3 Effective strategies to support healthy nutrition choices
Vulnerable groups such as consumers with a low SEP (SocioEconomic Position), show higher obesity rates and are more vulnerable to events like COVID-19... -
2.1 Detection methodology for chemical and biological contaminants, anti-nutritional components and allergens
Food systems in transition may result in new or upcoming food safety hazards, including naturally occurring chemical and biological contaminants,... -
2.2 Methodologies to enable traceability
Traceability can be applied to create transparency in supply chains. Conventionally available traceability solutions are centralized, which is not... -
2.3 Effective consumer centric labelling strategies to restore trust
The world is confronted with large-scale food-related issues. An alarming increase of obesity and food-related diseases coexist with malnourishment.... -
3.1 Emerging health risk assessment in food systems in transition
Accelerating global changes increasingly force us to reflect on the sustainability of our food production systems. However in the transition towards a... -
3.2 Resilience (vulnerability to changing conditions) of the Innovative food production systems
To realise innovative food production systems without loss of resilience to health threats, studies will have to be performed to evaluate what factors...
Nieuws
-
Lydia Afman benoemd tot leerstoelhouder Nutrition, Metabolism and Genomics
- De Raad van Bestuur van Wageningen University & Research heeft Lydia Afman benoemd tot professor en leerstoelhouder van de leerstoelgroep... -
Consumptie staat centraal op Global Food Security Conference
- Op 9 april vindt in Leuven de vijfde editie van de Global Food Security Conference plaats. Zo’n 500 onderzoekers uit 65 landen praten hier over... -
Vis verrijkt het leven in sloppenwijk Kenia
- Hoe zorg je ervoor dat bewoners van steeds groter wordende sloppenwijken toegang hebben tot meer en gezonder eten? In een onderzoeksproject van... -
Eiwitmonitor: vlees en zuivel nog steeds favoriet, overgang naar plantaardig gaat niet snel genoeg
- Vlees en zuivel voeren nog steeds de boventoon in consumptie, perceptie, aanbod en marketingaandacht. Dat blijkt uit de eerste Eiwitmonitor die... -
Voor hetzelfde geld eet Nederlander gezonder én milieubewuster
- Gezonder eten en de uitstoot van broeikasgassen met een kwart verminderen, zonder dat je het voelt in de portemonnee. Het kan als we meer plantaardig...