Nieuws

Oostlandse energievoorziening zal verduurzamen

Published on
19 juli 2019

Richting 2030 worden voor de glastuinbouw in de regio Oostland op energiegebied vergaande veranderingen voorzien. Dit blijkt uit onderzoek van Wageningen Economic Research in opdracht van Warmtesamenwerking Oostland (WSO). De veranderingen zijn het grootst op het vlak van de energievoorzieningen: die zal minder steunen op aardgas en meer op duurzame bronnen en inkoop van warmte en elektriciteit bij derden. De veranderingen hebben een gunstig effect op de verlaging van de CO2-emissie en de verhoging van het aandeel duurzame energie.

De veranderingen komen voort uit mutaties in de energievraag, de sectorstructuur, verduurzamingsinspanningen van de Oostlandse glastuinbouwbedrijven en hun partners en overheidsbeleid. De verduurzamingsinspanningen betreffen onder meer nieuwe samenwerkingen, duurzame energieprojecten en -netwerken.

Sectorstructuur

De glastuinbouwsector in de regio Oostland heeft haar eigen specifieke kenmerken, zoals omvang, gewasverdeling en energievoorziening. In drie uitgewerkte scenario's, pessimistisch, gematigd en optimistisch, voor 2030 wordt voor het areaal glastuinbouw op basis van deze kenmerken en toekomstige ontwikkelingen een daling voorzien. Ook zullen de verhoudingen tussen het areaal van de geteelde gewassen verschuiven. Daarnaast zal belichting op de bedrijven doorgroeien, vooral in de subsector groente. Deze ontwikkelingen zijn van invloed op de energievraag.

Energievraag

Een daling van de warmtevraag per m2 en een stijging van de elektriciteitsvraag per m2 wordt in elk van de drie scenario's voorzien. Deze mutaties zijn het resultaat van enerzijds verschuiving tussen de geteelde gewassen en anderzijds verandering in de bedrijfsprocessen zoals intensivering, extensivering en energiebesparing. De combinatie van de verandering van de warmtevraag per m2 en krimp van het totaalareaal leidt tot een daling van de totale warmtevraag. Voor de totale elektriciteitsvraag leiden de stijging van de elektriciteitsvraag per m2 en de veranderingen van de sectorstructuur in het pessimistische scenario per saldo tot een daling van de totale elektriciteitsvraag. Doordat in het optimistische scenario het areaal een stuk minder daalt, stijgt hierin de totale elektriciteitsvraag wel.

Energievoorziening

De energievoorziening van de Oostlandse glastuinbouw is in elk van de scenario's voor 2030 gebaseerd op een mix van bronnen. Door de genoemde verandering van de energievraag, verduurzamingsinspanningen door glastuinbouwbedrijven en hun partners en overheidsbeleid steunt de energievoorziening in 2030 substantieel minder op aardgas. In elk van de scenario's wordt voorzien dat de inzet van geothermie, warmte van derden en inkoop van elektriciteit belangrijker worden. De inzet van aardgasketels en de verkoop van elektriciteit vanuit aardgas-wkk zullen hierdoor sterk verminderen. Nieuwe samenwerkingen, warmtenetwerken, ontwikkeling van duurzame energieprojecten en verdere uitbreiding van de externe CO2-voorziening zijn hierbij essentieel.

Door de veranderingen in de sectorstructuur, energievraag en energievoorziening zal in elk van de scenario's de CO2-emissie in 2030 ten opzichte van 2015 globaal halveren. Het aandeel duurzame warmte zal sterk groeien.

Vitale Oostlandse glastuinbouw heeft duurzame energievoorziening nodig en vice versa

Uit de resultaten en informatie  van geraadpleegde deskundigen blijkt dat het succes van verduurzamingsinspanningen in het Oostland onlosmakelijk verbonden is met de vitaliteit van individuele bedrijven en het gebied als geheel. Bij het realiseren van energiebesparing, het ontwikkelen van duurzame energieprojecten en bijbehorende infrastructuur is er een sterke samenhang met het perspectief van bedrijven en deelgebieden. Die samenhang zit vooral bij herstructurering en de mogelijkheden voor bedrijven zich te ontwikkelen en modern te blijven, zeker in een grote, gevestigde glastuinbouwregio als het Oostland. Samenwerking tussen glastuinbouwbedrijven in warmtecoöperaties, maar ook tussen glastuinbouwbedrijven en lokale overheden, ontwikkelaars, toeleveranciers en energiebedrijven is hierbij belangrijk.

Netwerk regio Oostland ondersteunt bij verkrijgen van inzicht

Wageningen Economic Research heeft in dit project gebruik gemaakt van het netwerk in de Oostland gemeenten Lansingerland, Pijnacker-Nootdorp, Waddinxveen en Zuidplas en inzichten van Glastuinbouw Nederland, dienstverleners, toeleveranciers, glastuinbouwondernemers en de provincie Zuid-Holland. Deze contacten, de inzichten en denkconcepten uit eerdere studies van Wageningen Economic Research hebben met het WSO-netwerk essentiële inzichten ontsloten om de ontwikkelscenario's voor de Oostlandse glastuinbouw te beschrijven en kwantificeren.

Met het verkregen inzicht uit dit onderzoek kunnen WSO en haar partners de effecten van projecten en beleid afwegen, onderbouwen en motiveren. Hiermee kan de WSO de doelmatigheid van haar acties verbeteren en kan de concurrentiekracht en duurzaamheid van het Oostlands glascluster worden vergroot. In dit kader is er verbinding met acties van onder andere overheden en energiepartners rondom ruimtelijke ontwikkeling, gebiedsherstructurering, energie- en CO2-infrastructuur, garant-/borgstelling en stimulering duurzame energietoepassing. De publicatie ondersteunt hiermee het bepalen van de koers door de WSO en haar partners.