Nieuws

Inzichten in duurzame export van houtpellets uit zuidoosten VS

article_published_on_label
21 november 2019

Een Europees consortium met onder meer Wageningen University & Research, heeft het huidig en toekomstig gebruik en beheer van bossen in het zuidoosten van de Verenigde Staten geanalyseerd. Daaruit blijkt dat duurzame export van houtpellets mogelijk is en afhangt van de ontwikkelingen in de traditionele bosbouwindustrie. Dit onderzoek is onderdeel van BioTrade2020plus, een project om richtlijnen te ontwikkelen voor een duurzame bio-energiemarkt in Europa.

Het zuidoosten van de Verenigde Staten wordt gekenmerkt door een enorm groot bosgebied dat al ruim honderd jaar in beheer is. Het gebied heeft een omvang van 100 miljoen hectare en strekt zich uit van Philadelphia tot de staat Mississippi. Het gebied bestaat uit intensieve plantages en strikte reservaten eikenbos en moerascypresbos.

De pelletindustrie in dit gebied is sinds 2009 bezig aan een snelle opmars, voornamelijk door de toegenomen export voor energieopwekking. Houtpellets worden geperst van gedroogd en verchipt hout van laagwaardige kwaliteit. Ze worden onder andere geëxporteerd naar Europa voor energieopwekking in biomassacentrales en vormen een grondstof voor de bio-economie. Uit pellets kunnen allerlei producten gemaakt worden die het gebruik van fossielen brandstoffen, plastics en polyester kunnen vervangen.

Figuur 1. Bossen in het zuidoosten van de VS. De intensieve plantages zijn loblolly-shortleaf pine (lichtroze). Langs de kust zijn de strikt beschermde moerasbossen oak-gum-cypres (donkergroen). Bron: USDA Forest service fia.fs.fed.us
Figuur 1. Bossen in het zuidoosten van de VS. De intensieve plantages zijn loblolly-shortleaf pine (lichtroze). Langs de kust zijn de strikt beschermde moerasbossen oak-gum-cypres (donkergroen). Bron: USDA Forest service fia.fs.fed.us

Ontwikkeling pelletindustrie

De pelletindustrie produceert nu zo’n 14 miljoen ton pellets per jaar; 5% van de totale productie van houtproducten (zaaghout, papier, panelen, fineer) vanuit het zuidoosten van de Verenigde Staten (Figuur 2). Pelletfabrieken zijn met name in opkomst op plaatsen waar de papierindustrie afneemt. In deze studie is gekeken hoe de traditionele bosbouwindustrie (zagerijen, papier, e.d.) zich in het zuidoosten gaat ontwikkelen. Hierin is rekening gehouden met de totale vraag naar hout, met duurzaam bosbeheer en de bescherming van de biodiversiteit. Gebieden van hoge biodiversiteitswaarde zijn in de analyse uitgesloten van houtproductie, in een strengere mate dan dat nu al het geval is in de Verenigde Staten.

Figuur 2. Productie van houtpellets (sinds 2009) in het perspectief van de totale jaarlijkse houtproductie in het zuidoosten van de Verenigde Staten.
Figuur 2. Productie van houtpellets (sinds 2009) in het perspectief van de totale jaarlijkse houtproductie in het zuidoosten van de Verenigde Staten.

De mogelijkheden voor duurzame export van de pelletindustrie blijken gevoelig voor ontwikkelingen in de rest van de bosbouwindustrie. Bijvoorbeeld bij meer vraag naar zaaghout voor houten huizenbouw, blijkt een groot volume hout van slechte kwaliteit vrij te komen voor de pelletindustrie. Bij een toenemende vraag naar zaaghout gaan boseigenaren ook meer bos planten, dit heeft na 20-30 jaar een effect. Bij veel vraag naar houten panelen (MDF, OSB), blijkt juist dat er minder hout beschikbaar is voor de pelletindustrie.    

Exportpotentieel

Op basis van deze gegevens blijkt dat het duurzame exportpotentieel in het zuidoosten van de Verenigde Staten zo’n 35 miljoen ton pellets bedraagt – een verdubbeling van de huidige productie. “Op lange termijn (na 2040) ligt dit potentieel zelfs nog hoger,” zegt Gert-Jan Nabuurs, hoogleraar Europese Bossen bij Wageningen University & Research. “Maar de aannames over de traditionele bosbouwsector worden dan ook onzekerder. In sommige scenario’s ligt het exportpotentieel hoger, als bijvoorbeeld de panelenindustrie minder produceert”. De resultaten zijn vooral gevoelig voor aannames over de overige bosbouwindustrie.

Ondanks de groei van de pelletindustrie, blijft de bijgroei van bossen hoger dan de oogst. Per jaar groeit er 360 miljoen m3 stamhout bij, tegenover een oogst van 220 miljoen m3. Door de groeiende vraag naar hout en het stijgen van de houtprijzen wordt er meer bos aangeplant. “Europa hanteert strenge certificeringseisen aan de import van houtpellets, in tegenstelling tot Japan en Korea. Daar zijn de duurzaamheidseisen veel lichter. De export zal zich ook op deze markt blijven richten. Daarom is het belangrijk te werken aan duurzaam bosbeheer, waarbij het bos al zijn functies vervult en een rol heeft in het gebruik van hernieuwbare grondstoffen voor een snel groeiende wereldbevolking.”

Figuur 3. Duurzaam pellet exportpotentieel van de bossen in het zuidoosten van de Verenigde Staten.
Figuur 3. Duurzaam pellet exportpotentieel van de bossen in het zuidoosten van de Verenigde Staten.