Dynamisch Draadloos Weiden: praktische toepassing in twee beweidingssystemen

Wat is draadloze afrastering?

Draadloze afrastering maakt gebruik van gps-halsbanden die een geluidssignaal afgeven wanneer een koe de ingestelde grens nadert. Als het dier blijft doorlopen, volgt een lichte elektrische schok. Het wordt daarom ook wel virtueel schrikdraad genoemd. Dit systeem biedt flexibiliteit doordat de afrastering digitaal aangepast kan worden, zonder fysieke afrastering te verplaatsen. Hierdoor kunnen veehouders beweiding dynamisch sturen en bijvoorbeeld kwetsbare natuurgebieden beschermen.

Proefopzet

Het onderzoek werd uitgevoerd op de Dairy Campus in Leeuwarden en duurde vijf weken. Er werden 64 melkkoeien verdeeld over vier groepen:

• Draadloze afrastering met dagelijks omweiden
• Draadloze afrastering met wekelijks omweiden
• Fysieke afrastering met dagelijks omweiden
• Fysieke afrastering met wekelijks omweiden

Elke koe werd uitgerust met een gps-halsband die registreerde hoe vaak ze een geluidssignaal of een elektrische prikkel ontvingen. Daarnaast werd het gedrag van de koeien gemonitord en werden metingen verricht op voeropname, melkgift en cortisolgehaltes om stressniveaus te beoordelen.

Bevindingen

Koeien leren snel omgaan met draadloze afrastering. Gedurende de proefperiode steeg het aantal geluidssignalen en nam het aantal elektrische schokken af. Dit wijst erop dat de koeien het systeem beter begrepen en reageerden op de waarschuwingssignalen zonder dat een prikkel nodig was.

Er waren geen significante verschillen in voeropname, melkgift en lichaamsgewicht tussen koeien met draadloze en fysieke afrastering. Ook gedragsmetingen en cortisolanalyses toonden geen tekenen van verhoogde stress bij koeien met draadloze afrastering in vergelijking met fysieke afrastering. En weidegang leek het stressniveau van koeien te verlagen, ongeacht het afrasteringssysteem.

Er zijn geen verschillen in gedrag gevonden tussen draadloos of fysieke afrasteren. Wel tussen de beweidingssystemen, met name in relatie tot vreettijd. Interessant is dat koeien die dagelijks werden omgeweid vaker interactie hadden met de draadloze grens. Dit kan erop wijzen dat ze bewuster waren van de virtuele afrastering en beter anticipeerden op de grenswijzigingen. Koeien in de wekelijks omweiden groep daarentegen leken minder geneigd om de grenzen op te zoeken. er blijken wel grote individuele verschillen te zijn tussen koeien.

Voordelen en uitdagingen

Draadloze afrastering biedt verschillende voordelen voor de melkveehouderij:

Meer flexibiliteit: Het systeem maakt het mogelijk om beweiding op afstand te beheren en snel aan te passen aan veranderende omstandigheden.

Dynamisch graslandbeheer: De beweiding kan beter worden afgestemd op grasgroei en weersomstandigheden.

Arbeidsbesparing: Boeren hoeven geen fysieke hekken te verplaatsen, wat tijd en moeite bespaart.

Bescherming van natuurgebieden: Specifieke zones kunnen eenvoudig worden afgebakend om biodiversiteit te bevorderen en gevoelige natuurgebieden te ontzien.

Tegelijkertijd zijn er enkele uitdagingen:

Technische beperkingen: De nauwkeurigheid van het gps-signaal kan variëren, waardoor de virtuele grens niet altijd exact op dezelfde plek ligt.

Leercurve voor koeien: Hoewel koeien het systeem over het algemeen goed oppakken, vergt het in de eerste dagen extra observatie en begeleiding.

Stroomvoorziening van de halsbanden: De batterijen worden opgeladen via zonnepanelen, maar bij langdurig slecht weer kan dit een knelpunt vormen.

Conclusie

Het onderzoek toont aan dat draadloze afrastering een veelbelovende technologie is voor de melkveehouderij. Draadloze afrastering biedt melkveehouders een innovatieve en flexibele manier om beweiding te beheren. Het systeem heeft geen negatieve effecten op diergezondheid, productie, gedrag en dierenwelzijn. Koeien kunnen goed omgaan met het systeem. Door verder onderzoek en technologische verbeteringen kan het systeem nog efficiënter en betrouwbaarder worden, waardoor het een volwaardig alternatief kan worden voor fysieke afrastering.