Rendement combi-luchtwassers lager dan verwacht

De eerste fase van het onderzoek richtte zich op de vraag of geurmetingen reproduceerbaar zijn wanneer de metingen tegelijk worden uitgevoerd door verschillende geurlabs. De tweede fase betrof een praktijksteekproef om na te gaan of de beoogde geur- en ammoniakrendementen in de praktijk wel worden behaald.

Fase 1: verschil in geurconcentraties

Uit het eerste onderzoek bleek dat de geurconcentraties die door het ene lab werden gemeten gemiddeld een factor 4,5 maal zo hoog lagen dan de metingen door het andere lab. Uit deze resultaten, en ook uit ander recent gepubliceerd onderzoek, blijkt dat de huidige meetmethode volgens de Europese standaard grote beperkingen kent met betrekking tot reproduceerbaarheid van metingen. De vraag is daarom aan de orde of niet op een andere wijze van geurmeting moet worden overgegaan.

Fase 2: lager rendement combi-wassers

In de tweede fase van het onderzoek is een praktijksteekproef uitgevoerd naar de geur- en ammoniakverwijdering van luchtwassers. Hierbij werden 48 varkensbedrijven met een luchtwasser onaangekondigd bezocht en werd een geur- en een ammoniakmeting uitgevoerd. De steekproef omvatte zowel chemische wassers (16 stuks), combi-wassers (29 stuks) als biologische wassers (3 stuks).

Uit het onderzoek bleek dat de gemiddelde geur- en ammoniakrendementen bij chemische en biologische luchtwassers dicht in de buurt lagen van de waarden die in de regelgeving worden gehanteerd.

Voor de combi-wassers bedroeg de gemiddelde geurverwijdering met 40% echter slechts de helft van het verwachte reductieniveau (81%). Voor ammoniak was het verwijderingsniveau met 59% meer dan een kwart lager dan het gemiddelde verwachte prestatieniveau (85%). Naar schatting zijn 45% van alle in gebruik zijnde luchtwassers combi-wassers.

Oorzaak verschillen tussen combi-wassers

Een belangrijke vraag is wat de oorzaak is van de grote verschillen bij combi-wassers. De onderzoekers denken dat een deel van het grote verschil in geurrendement wordt veroorzaakt doordat de normen van combi-wassers zijn gebaseerd op Duits onderzoek met geurlaboratoria die een iets andere meetmethodiek gebruiken dan in Nederland. De geurlaboratoria voldeden echter allen wel aan de geldende Europese norm voor het doen van geurmetingen. Daarnaast zijn de combi-wassers destijds getest onder iets andere omstandigheden (in Duitsland gelden andere dimensioneringscriteria voor stallen dan in Nederland), wat ook invloed zou kunnen hebben op het geur- en ammoniakrendement. Tenslotte zouden de combi-wassers technisch onvoldoende kunnen functioneren als gevolg van bijvoorbeeld niet uitgevoerd onderhoud of onvoldoende procesbewaking en processturing.

Bestaande luchtwastechnieken verbeteren

De preventie van geuroverlast door stallen is gebaseerd op regelgeving waarin prestatienormen voor het rendement van luchtwassers zijn opgenomen. Wanneer deze rendementen in de praktijk niet gehaald worden, kan dit leiden tot een te hoge belasting van de omgeving. Het is daarom van belang dat de (geur)rendementen van luchtwassers goed worden vastgesteld. De tegenvallende geurrendementen van combi-wassers in de praktijk vragen ook om verbetering van de luchtwastechniek.