Project

Verlaging van de endotoxine-uitstoot door vleeskuikens

Fijnstof waar endotoxinen aan gebonden zijn, vormt een risico voor de volksgezondheid en de diergezondheid. Hoe kunnen we de uitstoot aan de bron, het dier zelf, in de vleeskuikenhouderij verminderen?

Endotoxinen: een gezondheidsrisico

Fijnstof waar endotoxinen aan gebonden zijn vormt een risico voor de volksgezondheid. Inademing van fijnstof en endotoxinen kan leiden tot longontsteking, verergering van astma en COPD, en hart- en vaatziekten. Daarnaast vormen endotoxinen en fijnstof ook een risico voor de gezondheid van de dieren in de stal. Het is van belang om, naast het verminderen van de uitstoot naar de omgeving, ook de bron van de productie van endotoxinen aan te pakken om te zorgen voor een optimale omgeving voor de dieren en de verzorgers. In dit project richten we ons op het verminderen van de endotoxine-uitstoot door vleeskuikens.

De bron van endotoxinen

De belangrijkste bronnen van endotoxinen zijn uitwerpselen van de kuikens (vaak vermengd met het strooisel in de stal), en in mindere mate de veren en huidschilfers van het kuiken. Endotoxinen kunnen vanuit de strooiselmest met fijnstof in de stallucht terecht komen en komen via de ventilatielucht in de leefomgeving. De mate van emissie van fijnstof met endotoxinen wordt bepaald door het ventilatiepatroon en luchtbewegingen in de stal, de genetische achtergrond van het vleeskuiken, de samenstelling van het microbioom (de bacteriepopulatie in de darm) en de fysiologie van het kuiken. Wanneer het mogelijk is om de emissie van endotoxinen door het kuiken te zelf te verminderen, zal dus ook de concentratie endotoxinen in de stal en buiten de stal omlaag gaan.

Doelstelling en aanpak van het onderzoek

In dit project onderzoeken we of we door het beïnvloeden van de samenstelling van de bacteriepopulatie in de darm (het microbioom) het endotoxinenniveau in de stallucht significant omlaag kunnen brengen.

We onderzoeken drie mogelijke interventies om de endotoxinenuitstoot door het vleeskuiken te verminderen:

  1. via de voeding van het kuiken de samenstelling van de bacteriepopulatie in de darm veranderen, zodat er minder endotoxinen worden uitgescheiden via de mest
  2. via de genetische achtergrond van het kuiken en de interactie daarvan met de voersamenstelling de endotoxinenuitscheiding via de mest verlagen, en
  3. via het beïnvloeden van de uitkomstomgeving, al dan niet gecombineerd met vroege voeding, de uitscheiding via de mest verlagen.

Dierwelzijn en diergezondheid is van belang

Naast het effect van deze interventies op de uitscheiding van endotoxinen door het vleeskuiken worden de effecten van de interventies op diergezondheid, dierwelzijn (inclusief diergedrag) en productie gemeten om een negatief effect daarop te voorkomen, en bij voorkeur toe te werken naar win-winsituaties waarbij de interventie ook een positief effect heeft op de algehele duurzaamheid van de vleeskuikenproductie.

Relatie met overig onderzoek

Andere onderzoeksprojecten houden zich onder andere bezig met het ontwikkelen van technieken om de fijnstof met daaraan gehechte endotoxinen uit de stal te verwijderen en met het ontwikkelen van methoden om de mest tussentijds uit de stal te verwijderen. De diverse projecten zijn dus aanvullend op elkaar, en werken samen toe naar een significante reductie in emissie van fijnstof met daaraan gebonden endotoxinen.