Nieuws

Geldt nieuw handelsverbod voor Japanse duizendknoop ook voor besmette grond?

Published on
5 april 2021

Met ingang van 1 januari 2022 geldt er een nationaal ‘handelsverbod’ voor drie soorten Aziatische duizendknopen. Doel van het verbod is het beperken van nieuwe introducties en verspreiding in het milieu als gevolg van handel. Het verbod lijkt primair bedoeld om de verkoop van duizendknoop zelf, zoals planten of stengels, te beëindigen. Valt het transport van grond, waarin zich duizendknoopresten bevinden ook onder het handelsverbod?

Update 5 april 2022

Handelsverbod

Aziatische duizendknopen kunnen zich zeer gemakkelijk verspreiden via fragmenten van stengels of wortelstokken in maaisel, grond enonzorgvuldig verwerkte compost. Om verspreiding te voorkomen is via een wijziging van het Besluit natuurbescherming vanaf 1 januari 2022 een nationaal handelsverbod ingesteld voor een aantal invasieve Aziatische duizendknopen.

Het handelsverbod geldt voor de volgende soorten:

  • De Japanse duizendknoop (Fallopia japonica, waaronder de dwergvariëteit Fallopia japonica var.compacta)
  • Sachalinse duizendknoop (Fallopia sachalinensis)
  • De Bastaardduizendknoop (Fallopia x bohemica)

Wijziging Besluit natuurbescherming

Rijkswaterstaat heeft een analyse gemaakt van de toelichtingen bij de wijziging van Besluit natuurbescherming. Centrale vraag daarbij was:Valt grondtransport met daarin levensvatbare delen van Aziatische duizendknopen onder een van de vrijstellingen? Onderstaand een samenvatting, de volledige analyse leest u hier.

Uit de Wet Natuurbescherming volgt dat levende delen van de plant zoals wortelstokken, stengels of zaad niet verhandeld of vervoerd mogen worden, ook niet als onderdeel van een lading grond. Dit betekent dat grond­trans­­port met duizendknoop verboden is tenzij een vrijstelling van toepassing is.

Er gelden de volgende vrijstellingen:

  1. Vrijstelling van het verbod op het in bezit hebben voor niet commerciële doeleinden;
  2. Vrijstelling voor verhandelen of in bezit hebben van dode delen van Aziatische duizendknopen;
  3. Vrijstelling van activiteiten in het kader van uitroeiing, bestrijding of beheersing mist daarbij geen verdere verspreiding plaats vindt.

Uit de regeling volgt dat transport van grond met (levensvatbare delen van) duizendknoop in het kader van uitroeiing, bestrijding of beheersing van Aziatische duizendknopen blijft toegestaan. Daarbij moeten passende maatregelen worden getroffen om voortplanting en verspreiding in het milieu tegen te gaan.

Op grond van de aanname dat grondtransport in beginsel voor commerciële doeleinden plaatsvindt, is de vrijstelling voor ‘niet-commerciële doeleinden’ niet van toepassing. Uitzondering zou kunnen zijn verplaatsing van grond binnen bijvoorbeeld een plangebied omdat daar niet direct een tegenprestatie of voordeel tegenover staat.

De formulering van de artikelen laat nog ruimte voor discussie, met name wat de vrijstelling voor niet-commerciële doeleinden betreft. Mocht later blijken dat een dergelijk voorschrift in een contract onnodig of zelfs nietig is, omdat dit verbod al volgt uit de wet- en regelgeving, is het risico op verdere verspreiding van Aziatische duizendknoop in ieder geval tot die tijd afgedekt.

Naschrift

Een eventuele vrijstelling van transport van besmette grond binnen een plangebied roept de vraag op of dit wenselijk is en of dit past bij het doel van de regeling, namelijk tegengaan van verdere verspreiding. Ook binnen een (groot) plangebied kan transport van besmette grond namelijk leiden tot nieuwe introducties en verspreiding in het milieu.

Disclaimer

Dit bericht inclusief de onderliggende analyse is met grote zorgvuldigheid samengesteld en geeft uitsluitend algemene informatie over de betreffende regelingen en bevat geen juridisch advies. Gebruikers kunnen geen rechten ontlenen aan of aanspraak maken op de juistheid en volledigheid van de inhoud.

Meer informatie