Nieuws
Patent op basis van innovatieve plantenveredeling kan bijdragen aan verduurzaming van de landbouw
Bescherming van intellectueel eigendom van veredelaars kan gebruikt worden om zeker te stellen dat gewassen geteeld worden volgens goede landbouwpraktijk en daarmee tot duurzamere voedselproductie, betogen onderzoekers van Wageningen University & Research (WUR). Het debat rond patenten op planten eigenschappen richt zich momenteel vooral op risico’s van monopolies van grote multinationals en de mogelijke nadelige effecten daarvan op voedselsystemen. Dit debat kan zinvol verbreed worden naar wat juist ook de kansen zijn om Agro-ketens te verduurzamen.
In een recent gepubliceerde paper in Agronomy (MDPI) onderzoeken de WUR-onderzoekers René Smulders, Clemens van de Wiel en Bert Lotz, de verenigbaarheid van systemen om het intellectueel eigendom van veredelaars te beschermen en de landbouw te verduurzamen. Het debat rond voor- en nadelen van innovatieve veredelingstechnieken richt zich nu onder andere op de vrees dat multinationals patenten kunnen misbruiken om een machtpositie op te bouwen. De auteurs stellen dat een brede toegang tot nieuwe technologieën en kennis moet worden gewaarborgd. Tegelijkertijd pleiten zij er voor om binnen het debat ook te kijken naar de kansen die intellectueel eigendom van innovatieve veredelingstechnieken kan bieden in het verduurzamen van de landbouw.
Intellectueel eigendom inzetten voor goede landbouwpraktijk
Intellectueel eigendom bestaat namelijk in verschillende vormen, van kwekersrecht of patenten op rassen tot merknamen en contractteelt. Smulders en collega’s laten zien dat je deze systemen, die opgezet zijn om als veredelaar gedane investeringen terug te kunnen verdienen, ook kunt inzetten om toe te zien dat een boer rassen die resistent zijn tegen ziekten en plagen, zodanig teelt dat deze weerbaarheid van het gewas niet doorbroken wordt. Dit kan grote voordelen opleveren wat betreft verduurzaming van de teelt. De auteurs bespreken voorbeelden van dergelijk gebruik van intellectueel eigendom voor maïs die resistent is tegen bepaalde insecten en voor aardappel die resistent is tegen de aardappelziekte Phytophthora. In beide voorbeelden hoeft een boer op de lange termijn veel minder te spuiten of is er beduidend minder opbrengstschade.
Beleidsmakers, politici en NGO’s
Het artikel in Agronomy richt zich ook op beleidsmakers, politici, NGO’s en andere groepen in de samenleving die zich bezighouden met de toekomst van de landbouw en voedselproductie.
René Smulders: “We hopen hiermee te laten zien dat er mogelijkheden liggen om het intellectueel eigendom op rassen met ziekteresistentie in te zetten om goede landbouwpraktijk te bewerkstelligen. We geven ook aan dat andere spelers, met name overheden en brancheorganisaties, hierbij een rol spelen. Daarbij is het belangrijk dat boeren goed ondersteund worden in de aanpak die vereist is voor een goede landbouwpraktijk. WUR exploiteert bijvoorbeeld reeds samen met bedrijven een app die een teler automatisch informeert zodra een enkele bespuiting nodig is om de resistentie van een aardappelras tegen Phytophthora overeind te houden.”