Larven van de kleine bijenkastkever. Foto: Bram Cornelissen

Aangifteplichtige bijenziekten

Aangifteplichtige ziekten zijn biologische bedreigingen waarvan de ernst dusdanig wordt ingeschaald, dat een wettelijk kader voorziet in het bestrijden en elimineren van een uitbraak van deze ziekten.

Bijenhouders en andere stakeholders die een verdenking constateren van deze ziekten zijn verplicht melding te maken van een verdenking via het meldpunt dierziekten. Daarnaast voorziet de wet in het voorkomen van een introductie door een aangifteplichtige plaag of ziekte door het uitvoeren van importcontroles vanuit derde (niet-EU) landen.

Formeel zijn er vier aangifteplichtige bijenziekten opgenomen in de Nederlandse en Europese wetgeving. Dit zijn Amerikaans vuilbroed, de kleine bijenkastkever (Aethina tumida), Tropilaelaps spp. (Tropilaelaps clareae en Tropilaelaps mercedessae) en de Varroamijt (Varroa destructor). Er geldt echter geen aangifteplicht voor de varroamijt, maar enkel een formele status. De status wordt ontleend aan het feit dat er plekken zijn in Europa waar de varroamijt niet voorkomt en om te zorgen dat deze plekken vrij blijven van varroamijten.

Amerikaans vuilbroed

Amerikaans vuilbroed (AVB) is een bacteriële broedziekte van de honingbij die flinke schade kan aanrichten bij een uitbraak.

Lees meer:

Kleine bijenkastkever

De kleine bijenkastkever is een bijenplaag die ondertussen ook in Europa wordt aangetroffen. De ziekte komt niet in Nederland voor, maar wordt gezien als een schadelijke invasieve exoot die we buiten de landsgrenzen willen houden. Als de KBK wordt aangetroffen, is het beleid er in eerste instantie op gericht om de soort te elimineren.

Lees meer:

Tropilaelapsmijtziekte

Er zijn vier soorten parasitaire mijten beschreven voor het geslacht Tropilaelaps die van nature allen in Azië voorkomen. Twee daarvan (T. mercedesceae en T. clareae) kunnen bijenvolken van de westerse honingbij infecteren. Tropilaelapsmijten hebben een levenscyclus die vergelijkbaar is met die van de varroamijt. Ze zijn van bijenvolken en specifiek bijenbroed afhankelijk voor hun overleving en reproductie. Geïnfecteerde volken kunnen bezwijken aan tropilaelapsmijtziekte. Net als bij de kleine bijenkastkever is het beleid erop gericht een introductie van tropilaelapsmijten te voorkomen.

Varroa destructor

De varroa mijtziekte wordt veroorzaakt door de Varroa destructor. Deze exotische parasiet is een grote bedreiging voor de Europese honingbij.

Lees meer

Ik heb een verdenking van een aangifteplichtige ziekte, wat moet ik doen?

Als u een verdenking heeft van een aangifteplichtige ziekte, moet u eerst contact opnemen met een Bijengezondheidscoördinator bij u in de buurt. Hij of zij kan u helpen met een eerstelijns diagnose. Bij een serieuze verdenking moet u of de Bijengezondheidscoördinator namens u een melding maken via het meldpunt dierziekten van de NVWA. Vervolgens wordt er een draaiboek in werking gesteld om de verdenking te bevestigen en eventuele verdere maatregelen te treffen.