Nieuws

Afname van het aantal gewone zeehonden in de Waddenzee

article_published_on_label
2 november 2022

De telresultaten van de gewone zeehonden in de internationale Waddenzee laten dit jaar een daling zien van 22% in het aantal pups, én een daling van 12% in het aantal ruiende zeehonden. Vorig jaar werd ook een daling waargenomen, namelijk van 5%. Zeehondenexpert Sophie Brasseur van Wageningen Marine Research noemt deze daling zorgwekkend, vooral omdat de onderzoekers niet weten wat de oorzaak is.

Brasseur voert sinds de jaren ’90 de tellingen van de zeehonden in de Nederlandse Waddenzee uit. “Ongeveer tien jaar geleden veranderde de trend van een gestage groei naar bijna stilstand, ondanks een nog goede pupproductie. Het lijkt erop dat weinig pups overleven,” vertelt zij.

Daling van 22% in pup aantallen

In juni werden 8.514 pups geteld in de internationale Waddenzee; een daling van 22% ten opzichte van de telling van 2021 (10.903 pups). In het Waddenzeegebied van Denemarken, Duitsland (Sleeswijk-Holstein, Nedersaksen en Hamburg) en Nederland werden dalende aantallen pups waargenomen. In Nederland werd een daling van 22% ten opzichte van 2021 geregistreerd. In Nedersaksen en Hamburg is er sprake van een daling van 17%, in Sleeswijk-Holstein geldt een daling van 25% en in Denemarken daalde het aantal jongen met 18%.

In totaal 12% minder ruiende gewone zeehonden in
internationale Waddenzee

Tijdens de rui in augustus 2022 daalde het aantal getelde gewone zeehonden; in totaal zijn er 23.652 gewone zeehonden waargenomen. Dit is 12% minder dan de 26.838 die in 2021 werden geteld, en gelden als de laagste aantallen sinds 2011. Voor een deel is deze extreme daling toe te kennen aan een verandering in de telmethode in Nedersaksen en Hamburg, daar daalden de getelde aantallen sterk tot 4.822 (daling 42% ten opzichte van 2021). Maar in andere gebieden werd ook een sterke daling waargenomen. Met 7.548 zeehonden in de Nederlandse Waddenzee werd een daling van 8% ten opzichte van 2021 geregistreerd. In Sleeswijk-Holstein werden 8.384 zeehonden geteld (daling 5%), en in Helgoland werden 98 zeehonden geteld (daling 16%). In het Deense deel werd gek genoeg een groei waargenomen: 2.800 dieren ten opzichte van 1.355. In dat gebied daalden de aantallen sinds 2016 met 9% per jaar.

Oorzaak afname onduidelijk

Het is onduidelijk wat de oorzaak is van de afname van zowel het aantal pups als van het aantal ruiende gewone zeehonden. Het meest waarschijnlijk is dat de sterfte van de pups is toegenomen. Dit zou ook kunnen verklaren waarom de populatiegrootte al tien jaar stagneert en nu - zonder aanwas van volwassen vrouwtjes die een pup kunnen krijgen - ook daalt. “Dankzij de trilaterale monitoring kunnen we deze veranderingen waarnemen. Maar om dit te verklaren is meer onderzoek nodig, bijvoorbeeld naar de overleving van de pups”, aldus Brasseur.

Belangrijkste mariene roofdieren in de Waddenzee

Gewone zeehonden, maar ook grijze zeehonden, zijn de belangrijkste mariene roofdieren in de Waddenzee. In het kader van de Trilaterale Waddenzee Samenwerking coördineert de trilaterale Expertgroep Zeezoogdieren de jaarlijkse tellingen. In Nederland worden deze tellingen in opdracht van het ministerie van LNV, sinds 1974, uitgevoerd door Wageningen Marine Research.

Figuur 1. Aantallen gewone zeehonden geteld in de internationale Waddenzee 1990-2022.  * In 2016 kon in Nedersaksen niet geteld worden, het aantal werd geschat op basis van eerdere tellingen
Figuur 1. Aantallen gewone zeehonden geteld in de internationale Waddenzee 1990-2022. * In 2016 kon in Nedersaksen niet geteld worden, het aantal werd geschat op basis van eerdere tellingen