Project
Integrale strategieën voor het realiseren van natuurkwaliteit
Het BO project 'Integrale strategieën' voor het realiseren van natuurkwaliteit draagt bij aan het Meerjarige Missiegedreven Innovatieprogramma (MMIP) Natuur. De bijdrage is met name op de onderwerpen natuurbeheer en -herstel en de relatie met stikstof.
Natuurherstel speelt een cruciale rol in de nieuwe structurele aanpak stikstof van het ministerie. Hiervoor zijn langjarig extra middelen vrijgemaakt voor een versnelling en intensivering van maatregelen aangekondigd voor natuurbehoud en -herstel, gericht op de realisatie van de instandhoudingsdoelen in Natura 2000-gebieden en op versterking van natuurkwaliteit zowel binnen als buiten Natura 2000.
Centraal in het project staat een landelijke analyse van knelpunten voor natuurkwaliteit in Natura 2000-gebieden en van doelbereik binnen en buiten Natura 2000. Hiertoe worden eerst ambitieniveaus voor natuurkwaliteit afgebakend voor het gehele spectrum van donkergroen (Natura 2000-gebieden) naar bleekgroen (landelijk gebied in landbouwkundig gebruik) bestrijken. Dit wordt afgestemd met projecten rond natuurinclusieve landbouw en inzichten over een basiskwaliteit natuur. Tegelijkertijd worden bekende knelpunten voor versterking en ontwikkeling van natuurkwaliteit ruimtelijk in kaart gebracht.
Versterking en ontwikkeling van natuurkwaliteit
Een landschapsecologische invalshoek en bijbehorend schaalniveau zijn uitgangspunt voor de analyse en het formuleren van strategieën en maatregelen voor versterking en ontwikkeling van natuurkwaliteit. Ruimtelijke samenhang, uitwisseling, risicospreiding en vergroting van leefgebieden op landschapsschaal zijn cruciaal. De landschappelijke benadering vraagt om een eenduidig landschappelijk beoordelingskader voor knelpunten, doelbereik en ambitieniveaus. Hiervoor wordt de Landschappelijke Bodemkaart (LBK) beschikbaar gemaakt: een landelijke indeling van fysisch-geografische regios, secties en series. Hiermee worden ruimtelijke patronen in voorkomen van soorten en habitats geanalyseerd, uitgaande van soortgroepen die verschillende ambitieniveaus voor natuurkwaliteit vertegenwoordigen.
Tijdlijn
De relatie tussen landelijke Natura 2000 doelen en gebiedsdoelen wordt in 2021 uitgewerkt in het BO-project Bouwstenen voor een Strategisch Plan Natura 2000. Mede op grond van de resultaten uit dit project zal de inventarisatie van knelpunten voor versterking en ontwikkeling van natuurkwaliteit in 2023 worden afgerond. De confrontatie van knelpunten met huidige natuurkwaliteit vormt de basis voor aanbevelingen voor versterking en ontwikkeling van natuurkwaliteit.
Strategieën en maatregelen voor versterking en ontwikkeling van natuurkwaliteit zullen voortbouwen op de landschappelijke herstelstrategieën ontwikkeld binnen het PAS (deel III), waarbij de verschillende ambitieniveaus voor natuurkwaliteit worden betrokken.
In 2022 wordt gestart met de inventarisaties van benodigde monitoring en in 2023 met de inventarisatie van governance-aspecten en experimentele herstelmaatregelen. In 2023 worden de eerder gestarte analyses afgerond (confrontatie van doelen, knelpunten en ambitiesniveaus). In het laatste jaar 2024 worden de analyses uitgewerkt tot aanbevelingen voor versterking en ontwikkeling van natuurkwaliteit binnen en buiten Natura 2000, voor benodigde monitoring en experimentele maatregelen en met betrekking tot governance-aspecten.