Project

Kosteneffectief verbeteren grootte en diepte voetafdruk

Het Global Assessment rapport van het Intergovernmental Platform on Biodiversity and Ecosystem Services (IPBES) uit 2019, maakt duidelijk dat de achteruitgang van de biodiversiteit wereldwijd sneller gaat dan verwacht en leidt tot risicos voor het menselijk welzijn. Om biodiversiteitsherstel te bereiken is er, aldus het IPBES rapport, een omslag in denken en handelen nodig met duurzame productie en consumptie voorop. In reactie op het IPBES Global Assessment rapport heeft het Kabinet, in oktober 2019, de ambitie geformuleerd om in 2050 de ecologische voetafdruk van de Nederlandse consumptie te halveren. In lijn met deze ambitie is de missie van de MMIP Natuur 100% doelbereik van de Vogel- en Habitatrichtlijn in 2050 in Nederland en een halvering van de Nederlandse voetafdruk naar 3,4 global ha per persoon.  

Verdere concretisering

De ambitie om de ecologische voetafdruk van de Nederlandse productie en consumptie te halveren vraagt verdere concretisering voordat coherent beleid opgesteld en uitgevoerd kan worden. Zo zijn sinds het ontstaan van de ecological footprint (EF) vele andere voetafdrukken verschenen (zoals de carbon footprint, de water footprint en de energy footprint) en bestaat er geen eenduidig beoordeling van de grootte (kwantiteit ecosystemen) en diepte (kwaliteit ecosystemen) van de voetafdruk. Bovendien moet de impact van deze grootte en diepte van de voetafdruk op ecosystemen, ecosysteemdiensten en ecosysteemwaardes in kaart worden gebracht, en moeten de effectiviteit, private kosten en publieke baten van handelingsopties voor het terugdringen van de voetafdruk worden geïdentificeerd en gekwantificeerd. Op basis van deze informatie kunnen, vervolgens, die handelingsopties worden geïdentificeerd die tegen laagst mogelijke kosten het meest bijdragen aan het terugdringen van de grootte en diepte van de voetafdruk tot de beoogde halvering.

Doel

KOEVOET beoogt om handelingsopties te identificeren, evalueren en rangschikken voor het terugdringen van de grootte (kwantiteit ecosystemen) en diepte (kwaliteit ecosystemen) van de ecologische voetafdruk tot het doel in 2050 (halvering) tegen de laagst mogelijke kosten. Dit op basis van een geïntegreerde en coherente voetafdruk methode. Daarbij wordt niet alleen gekeken naar de private kosten maar ook naar de verwachte publieke ecosysteembaten die voortkomen uit het terugdringen van de grootte en diepte van de voetafdruk.

Aanpak

De aanpak betreft het verminderen van de productie en consumptie voetafdruk, en wordt ontwikkeld volgens vier activiteiten.

  1. Voetafdrukmethode ontwikkelen: Ontwikkelen van de footprint family (FF) methode, welke de verschillende voetafdrukken integreert in een coherent raamwerk en duiding geeft aan de grootte en diepte van de voetafdruk.
  2. Ecosysteemdiensten en -waarderingsmethode ontwikkelen: Kwantificeren van de grootte alsmede de diepte van de voetafdruk en, vervolgens, het inschatten van gerelateerde ecosysteemwaardes.
  3. Handelingsopties identificeren: Participatief identificeren en karakteriseren van handelingsopties voor het terugdringen van de voetafdruk van de Nederlandse productie en consumptie.
  4. Kosteneffectiviteit en ecosysteembaten van de handelingsopties: Kwantificeren van de effectiviteit, om, vervolgens, die handelingsopties te identificeren die tegen de laagst mogelijke kosten het meest bijdragen aan het terugdringen van de grootte en diepte van de voetafdruk.

In totaal resulteert dit in drie beleidsnotas, vijf project rapporten, één handboek en vier wetenschappelijke publicaties.

KOEVOET bouwt verder op en lieert met afgelopen en lopende projecten en initiatieven binnen de EC, LNV, PBL en WUR en maakt daarbij gebruik van beschikbare informatie, data en modellen uit deze projecten. KOEVOET voegt aan deze projecten en initiatieven het volgende toe:

  • Additionele data en informatie (m.b.t.: grootte en diepte voetafdruk; ecosysteemdiensten en -waardes; handelingsopties; effectiviteit, private kosten en publieke baten van handelingsopties).
  • Doorontwikkeling en integratie van modellen (methodes voor: voetafdruk; ecosysteemdiensten en -waardering; natuurlijk kapitaal; kosteneffectiviteit).
  • Verdieping natuurlijk kapitaal methodes (link met NCC en ANK) door niet alleen te kijken naar de grootte (omvang) maar ook naar de impact voor biodiversiteit, ecosysteemdiensten en -waardes (diepte).
  • Verdieping van de effecten (grootte en diepte voetafdruk; biodiversiteit; ecosysteemdiensten; private kosten; publieke baten) van handelingsopties die leiden tot verandering in productiemethoden en consumptiepatronen.

Publicaties