Project
Producenten en consumentengedrag
Verduurzaming van het landbouw- en voedselsysteem in Nederland vraagt om inzicht in producenten-en consumentengedrag. Omdat dit wordt beïnvloed door institutionele, economische en omgevingsfactoren vraagt dit om een analyse van de samenhangen in het systeem. Alhoewel er het nodige onderzoek is gedaan naar de afzonderlijke elementen ontbreekt een overkoepelend verhaal.
Alhoewel Nederland bekend staat om zijn hoogstaande kennis op het gebied van de landbouw, is veel van deze kennis versnipperd over specialistische deelgebieden, waardoor er beperkt zicht is op de complexe samenhangen tussen het landbouw-, het voedsel-, en het ecosysteem. Zo is consumentenonderzoek zelden verbonden met producentenonderzoek, behalve in zogenaamde korte ketens, en richt onderzoek zich meestal ofwel op het individuele niveau van producenten en consumenten, ofwel op dat van ketenactoren, ofwel op markten en overheden, maar zelden op de complexe samenhangen binnen het systeem. De uitdagingen waar de Nederlandse samenleving zich voor gesteld ziet staan vragen om een systemische benadering. Gezien de complexiteit van de materie is het voor een dergelijke benadering noodzakelijk dat er door de verschillende kennisvelden, door wetenschappers en beleidsonderzoekers, en door systemische deskundigen en gedragswetenschappers wordt samengewerkt. Zowel het PBL als de WUR zijn internationaal leidend in hun systemische werk rond voedselproductie, landgebruik en biodiversiteitsbescherming. Waar beiden hun rol zouden kunnen versterken is in de systemische benadering van producenten (boeren en andere ketenactoren) en consumentengedrag.
Dit is een voorstel voor gezamenlijk onderzoek naar producenten en consumentengedrag. Zoals gezegd is er al veel kennis beschikbaar, maar ontbreekt een samenhangend verhaal. De bedoeling van het voorgestelde onderzoek is om de beschikbare kennis te verzamelen en met elkaar in verband te brengen. Het voorstel is om hierbij gebruik te maken van Bayesian Belief Networks: Door de samenhangen te visualiseren in stroomdiagrammen en het gezamenlijk over de conditional probabilities te hebben waarmee bijvoorbeeld veranderingen in overheidsbeleid leiden tot een verandering van producenten of consumentengedrag ontstaat een gedeeld begrip van de systemische samenhangen en van het relatieve belang van institutionele, economische en omgevingsfactoren in het verklaren van producenten-en consumentengedrag. Dit biedt een belangrijke basis voor beleidsanalyses en vervolgonderzoek. Bij aanvang van het project kiezen we voor een sector of beleidsdossier.