Project Monitoring Iepenbeplantingen
In samenwerking met beheerders in meerdere gemeenten is een netwerk opgebouwd van proefbeplantingen met nieuwe iepenrassen, d.w.z. recent geïntroduceerde cultivars met een betere resistentie tegen de iepziekte. Het project begon met de aanleg van twee grootschalige iepenbeplantingen in Amsterdam; op IJburg (18 rassen) en in het Westelijk Havengebied (16 rassen). Dit is vanaf 2009 uitgebreid tot een netwerk van iepenbeplantingen in negen verschillende gemeenten.
Doel
Verzamelen en voor de praktijk beschikbaar maken van informatie over de gebruikseigenschappen en geschiktheid van de nieuwe, meer resistente iepenrassen als straatboom onder Nederlandse omstandigheden; met als achterliggend doel om de iep weer toekomst te geven als straatboom in Nederland.
Deelnemers en begeleiding
De volgende gemeenten namen deel aan het project en ondersteunden het financieel: Amsterdam (2009-2021; 2 deelgemeenten), Westland (2009-2016), Deventer (2010-2015), Boxtel (2010-2015), Rotterdam (vanaf 2011-2020), Den Haag (vanaf 2012-2020), Apeldoorn (2013-2017) en Haarlem (vanaf 2016-2020).
Het onderzoek werd begeleid door een werkgroep bestaande uit vertegenwoordigers van de deelnemende gemeenten. Bij de evaluatie van de resultaten en de samenstelling van de cultivar factsheets heeft een werkgroep bestaande uit H. Kaljee (gemeente Amsterdam), M. Tijdgat (gemeente Wijdemeren) en R. Nijboer (Noordplant Kwekerijen) kritisch meegedacht en aanvullende informatie geleverd.
Werkwijze
In elk van de deelnemende gemeenten zijn meerdere iepenbeplantingen aangelegd. Daarbij werd gestreefd naar minimaal 5 beplantingen van 5 verschillende cultivars (uit de lijst van 20 in het onderzoek opgenomen cultivars) met minstens 10 bomen per beplanting. In deze proefbeplantingen is gedurende een periode van minstens 5 jaar jaarlijks van alle bomen de ontwikkeling beoordeeld en de groei gemeten. Daarnaast zijn regelmatig foto’s gemaakt van representatieve bomen. Tevens zijn de belangrijkste groeiplaats kenmerken vastgelegd als achtergrond voor de evaluatie van de resultaten.
Resultaten
Alle verzamelde informatie is verwerkt in een factsheet voor elk van de 20 in het onderzoek opgenomen cultivars. Op basis van literatuurgegevens en praktijk waarnemingen wordt daarin een korte beschrijving gegeven van kenmerken en gedrag van de betreffende cultivar, gevolgd door een analyse van de ontwikkeling in de proefbeplantingen geïllustreerd met enkele foto’s van de bomen in die beplantingen en indien beschikbaar een foto van een volwassen exemplaar. Locaties en groeiplaats kenmerken van de proefbeplantingen zijn opgenomen in de vorm van een tabel. De waarnemingen aan de groei en ontwikkeling van de bomen zijn per groeiplaats gemiddeld en toegevoegd in een tweede tabel.
Factsheets
Download onderstaande tabel voor een overzicht van de belangrijkste groei- en gebruikseigenschappen van de nieuwe resistente iepencultivars die in het onderzoek waren opgenomen. Klik voor de factsheet met uitgebreide beschrijving van een cultivar op de naam in de tabel.
Download de toelichting Iepenbeschrijvingen voor een toelichting op de beschrijvingen in de factsheets.