Onderzoek naar micro-organismen voor duurzame productie vetzuren

‘Micro-organismen, zoals gisten, schimmels en microalgen, komen overvloedig voor in de natuur en slaan van nature veel vet op’, zegt Jeroen Hugenholtz, groepsleider microbiële vetzuren Wageningen Food & Biobased Research. ‘We zien dat er kansen liggen om deze organismen gewilde, onverzadigde vetzuren te laten produceren. In dit project onderzoeken we organismen waarvan we weten dat ze goed zijn in vetzuurproductie, zoals de gisten Cryptococcus curvatus en Yarrowia lipolytica, de schimmel Mortierella en de algensoorten Chiorella Scenedesmus en Nannochloropsis. Die vetzuren maken ze uit afval van de maïs- en tarweoogst, agrarische reststromen die nu nog weinig opleveren. Door ze te gebruiken voor de productie van hoogwaardige vetzuren, kunnen deze reststromen veel meer geld opleveren.’

Vetzuren op maat

Parallel aan de productie van vetzuren door de micro-organismen werken onderzoekers van Wageningen Food & Biobased Research aan de productie van vetzuren op maat. Hugenholtz: ‘We kunnen de samenstelling van micro-organismen zo aanpassen dat de organismen precies die vetzuren maken die we willen, van relatief korte, C8, tot hele lange - C20 vetzuren. Ook kunnen we de verzadigingsgraad van deze vetzuren beïnvloeden. Dankzij de inzet van CRISPR-CAS-technologie kunnen we dit heel precies doen zonder dat er soortvreemd DNA in het organisme achterblijft.’

Volledige vervanging niet-duurzame vetzuurbronnen

De potentie is volgens Hugenholtz enorm. ‘Onze insteek is volledige vervanging van niet-duurzame vetzuurbronnen door microbiële vetzuren. Dat willen ook partners in dit project, zoals Unilever. Deze multinational is op zoek naar volwaardige alternatieven om palmolie in margarines en cosmeticaproducten te vervangen door een duurzaam alternatief. Ook de andere projectpartners zien volop kansen. Projectpartner Aveve is aangehaakt omdat ze als verwerker van agrarische grondstoffen potentie ziet in de productie van vetzuren uit maïsafval voor verwerking in veevoer. En BaseClear is betrokken om als ontwikkelaar van moleculaire en microbiologische analysetools een rol te gaan spelen in de dataverwerking rondom microbiologische vetzuurproductie.

Platform voor nieuwe initiatieven

Het project, dat wordt ondersteund door de TKI Agri & Food, loopt tot eind 2019. Hugenholtz merkt dat de interesse van de markt groot is: ‘Van food en feed tot chemicaliën en cosmetica: bedrijven zijn zeer geïnteresseerd in de ontwikkeling van nieuwe routes om vetzuren te maken. Met onze expertise en faciliteiten ondersteunen we hen met onderzoek en we delen via een nieuw ontwikkeld platform nieuwe ontdekkingen die we doen.’