Project

Scheiding van urine en feces

Verkennende onderzoeken met een gezamenlijk einddoel, namelijk om bij melkvee te komen tot een systeemdoorbraak waarbij feces en urine direct uit het dier (al dan niet gescheiden) kunnen worden opgevangen en worden afgevoerd.

Primaire mestscheiding (het zo goed mogelijk gescheiden houden van feces en urine) in rundveestallen kent potentiele voordelen: de ammoniakemissie wordt sterk beperkt en de afzonderlijke mestproducten kunnen beter bewerkt of gerichter aangewend worden. Er zijn vloer- en afvoersystemen bekend in de rundveehouderij die een gescheiden afvoer van feces en urine beogen, maar deze worden nog relatief weinig toegepast. Een belangrijke reden hiervoor is dat de oplossing tot dusver wordt gezocht in scheiding van de meststromen op, en met behulp van, de loopvloer van het vee, waarbij de gewenste snelle afvoer van urine leidt tot het indrogen van de feces, waardoor deze minder goed te verwijderen is en de loopvloer glad wordt. In het project Kracht van Koeien is dit thema van gescheiden opvang en afvoer van mest en urine expliciet benoemd (Bos et al., 2010). Varkens zijn vanwege hun aangeboren zindelijkheid beter te sturen dan melkvee om op een ‘toilet’ te mesten. Voor de melkveehouderij zal een ander, innovatief, spoor ontwikkeld moeten worden om hetzelfde doel te realiseren.

Belang

De ammoniakproblematiek in de melkveehouderij is urgent. Internationaal gezien moet Nederland wat ammoniakemissie betreft onder het NEC-emissieplafond blijven en op Nationaal niveau moet de depositie op Natura-2000 gebieden de komende decennia sterk verminderen. Om te kunnen blijven ontwikkelen moet de ammoniakuitstoot per dierplaats drastisch terug. Het is beter dit bij de bron aan te pakken om te voorkomen dat er – net als in de intensieve veehouderij – alleen luchtwassers als optie overblijven. Als er geen mestopslag meer toegepast behoeft te worden in de stal (vanwege de snelle afvoer), zal de methaanuitstoot met ongeveer 25% afnemen. De kosten voor deze wijze van mest verwijderen zullen uiteraard toenemen, echter er zijn ook besparingen mogelijk bij de vloeren en mestkelders.

Als mest en urine apart wordt opgevangen zal de urine dienen als N-meststof op het eigen bedrijf; een deel van de feces kan worden afgevoerd als P- en organische stof-rijke meststof naar akkerbouwgebieden of (na bewerking) naar het buitenland. Het is te verwachten dat er meer mest vergist of verwerkt zal worden in de komende jaren. Met de feces fractie (veel P) kan in ieder geval de te verwerken hoeveelheid fosfaat worden gestuurd. Het vergisten van verse feces levert een aanzienlijk hogere biogasproductie op dan het vergisten van drijfmest.

Doel

In deze studie worden de mogelijkheden verkend om tot een doorbraak te komen in separate opvang en afvoer van feces en urine. Het doel van het project is de urine en de feces gescheiden op te vangen voordat beide fracties op de vloer komen. Om dat te bereiken wordt gedacht aan oplossingen vanuit de fysiologie, het diergedrag en techniek/automatisering. De studie richt zich op het verzamelen en ordenen van kennis en creatieve ideeën om via gedrag en/of fysiologie een voorspeller of inductor te kunnen identificeren op grond waarvan het mogelijk is beide mestfracties direct na uitscheiding uit het dier apart op te kunnen vangen.

Achtergrondinformatie

Producten

Bekijk het dossier