
Project
Aanpak vogelmijt (bloedluis) bij pluimvee
Het project Aanpak van vogelmijt bij pluimvee richt zich op een duurzame en veilige wijze van beheersen van een besmetting.
Aanpak vogelmijt (bloedluis) bij pluimvee
De vogelmijt (bloedluis) is een kleine parasiet met grote gevolgen in de pluimveesector.
Bestrijden en/of beheersen van vogelmijt (Dermanyssus gallinae) is moeilijk doordat:
- Een bestrijding vaak te laat wordt uitgevoerd. Als de plaag zichtbaar wordt, is het aantal vogelmijten al te groot om goed te bestrijden.
- Weinig vogelmijten met het bestrijdingsmiddel in aanraking komen, doordat de toegestane middelen een kortdurende werking hebben en de mijten in de gaten en kieren moeilijk te bereiken zijn.
- Vogelmijten snel resistentie tegen middelen kunnen ontwikkelen. Het aantal effectieve middelen is daardoor beperkt.
Pluimveehouders hebben daarom behoefte aan:
- toepasbare en veilige methoden en maatregelen voor het effectief beheersen van vogelmijt (preventieve en onderdrukkende maatregelen)
- veilige bestrijdingsmiddelen voor vogelmijt.
Doelstellingen Project
- Introductie van IPM op praktijkbedrijven als veilige, effectieve managementtool voor het effectief beheersen van vogelmijt, het opdoen van ervaringen hiermee en aanscherpen van de methodiek voor pluimveebedrijven.
- Cursus IPM voor pluimveebedrijven (ook als e-learning beschikbaar).
- Heldere richtlijnen voor monitoring van vogelmijt (aantal, plaatsing) en een bestrijdingsadviesprogramma.
- Overzicht van veilige bestrijdingsmiddelen voor vogelmijt en hun wijze van toepassing.
- Ontwikkelen van een systematiek met afwegingskaders voor het beoordelen van middelen, die wel gebruikt worden, maar niet geregistreerd hoeven te worden.
Aanpak
Het project bestaat uit twee onderdelen:
Onderdeel 1: IPM implementatie op praktijkbedrijven
IPM is een stappenplan, dat volgens een gestructureerde methode, plagen en ziekten op duurzame wijze beheerst. IPM bestaat minimaal uit het nemen van preventieve maatregelen en het monitoren van de plaag. Een bestrijding wordt pas ingezet als een drempelwaarde wordt overschreden. Voor het tijdig nemen van maatregelen én een goed inzicht in de ontwikkeling van de vogelmijtbesmetting in de pluimveestal, is monitoren noodzakelijk. Een uitgebreide uitleg van IPM wordt hier gegeven.

IPM wordt algemeen toegepast in de plantenteelt, maar in de pluimveehouderij is er nog nauwelijks ervaring mee. In het project zal samen met een groep pluimveehouders de IPM-methode toegepast gaan worden voor vogelmijt op pluimveebedrijven. De bedrijven krijgen alle mogelijke informatie over vogelmijt en het beheersen ervan om het op het eigen bedrijf toe te passen. Ervaringen met monitoring, managementmaatregelen en middelen zullen onderling worden uitgewisseld en de effecten op bedrijfsniveau zullen in kaart gebracht worden.
Onderdeel 2: Middelen
Het aantal middelen (synthetisch en niet-synthetisch) waarmee een pluimveehouder een (te grote) vogelmijtenplaag kan bestrijden is beperkt. Daarom is er behoefte aan een grotere beschikbaarheid van toegestane middelen, kennis over hun bruikbaarheid en hun effectiviteit. Dit project omvat een “stappenplan voor verantwoord gebruik van middelen tegen vogelmijt” dat aansluit op een traject waarin de sector de aangewende middelen tegen vogelmijt in de praktijk inventariseert.
Vanuit de lijst met toegepaste middelen, die door SecureEgg opgesteld wordt, zal een betrouwbaar en helder overzicht (‘witte lijst’) gemaakt worden van veilige middelen die ingezet kunnen worden bij de beheersing en bestrijding van vogelmijt, inclusief informatie over werkingsmechanisme, toedieningswijze, werkzame stoffen en de voor- en nadelen van het middel. Voor verantwoord gebruik van middelen tegen vogelmijt die wel gebruikt worden, maar niet geregistreerd hoeven te worden, wordt een systematiek ontwikkeld met afwegingskaders voor het beoordelen van die middelen (zoals voedselveiligheid, effect op milieu, dierwelzijn en – gezondheid). In dit project wordt samen met een certificerende instantie gekeken naar borgingsmogelijkheden voor die ontwikkelde systematiek. De betrokken partijen zullen zich gezamenlijk inzetten voor opname en borging van de systematiek in kwaliteitssystemen.
Resultaten
- Implementatie van IPM op praktijkbedrijven
- IPM (e-learning) cursus voor pluimveehouders en erfbetreders
- Heldere instructie omtrent het aantal en de plaatsing van vogelmijtenmonitors/ vallen
- Bestrijdingsadviesprogramma voor het optimale moment van bestrijden
- Lijst met middelen die toegepast kunnen worden om vogelmijt te bestrijden, de wijze waarop het middel toegepast kan worden en andere gebruikersinformatie
- Systematiek met afwegingskaders voor het beoordelen van middelen die wel gebruikt worden maar niet geregistreerd hoeven te worden als Biocide of Diergeneesmiddel